Жапырақта органикалық заттардың жарықта түзілуі. Фотосинтез.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:
Жапырақтың құрылысын, жапырақта жүретін фотосинтез процесінің мәнін ұғыну.
Дамытушылық :
Өсімдіктің өсу мүшелерінің құрылысы туралы бұрыннан білетін түсініктерін дамытып жетілдіру.
Тәрбиелік:
Оқушыларды әсемдікке, сұлулыққа, табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың типі: аралас сабақ
Сұрақтарға ауызша жауап беріп тапсырманы орында.
1. Жапырақ тақтасы қандай қызмет атқарады? 2. Сағағының қызыметі қандай? 3. Бөбешік жапырақша қандай қызымет атқарады?
а) Суретте келтірілген жапырақтар қай топқа жатады, бір – бірінен қандай айырмашылықтары бар?
б) Төменде бейнеленген жай және күрделі жапырақтарды өсімдіктердің тиісті тобының тұсына толтыр.
Жай жапырақ
Күрделі жапырақ
Ойлан, тап
Жапырақ тақтасының пішіндері
Бүйрек тәрізді
Жүрек тәрізді
Үш құлақты
Саусақ алалы
Ромб тәрізді
Жебе тәрізді
Жұп қауырсын тәрізді
Қылқанды тәрізді
Тақ қауырсын тәрізді
Күрделі жапырақ
Фотосинтез – жер бетіндегі жасыл жамылғының күн жарығы энергиясының қатысында органикалық заттарды түзу үрдісі.
Фотосинтез : көмірқышқыл газы + су + күн сәулесі = қант + оттегі
Жарықта, жасыл жапырақта органикалық заттардың түзілу тәжірибесі.
Жарық түскенде өсімдік жапырағының оттегін бөлуі
Ұяшықтар сөйлейді
Фотосинтез ашылу тарихы
қай жылдан басталды?
Фотосинтез қандай процесс?
1
7
2
Өсімдіктер ауаны қандай
газбен байытады?
8
Қант жапырақтың қандай
бөлімінде түзіледі?
Күн энергиясының қатысуымен
жүретін құбылыс.
9
Жапырақта ең алғаш
қандай зат түзіледі?
3
10
Фотосинтездегі хлорофилдің
рөлін сипаттаған ғалым?
Қанттың жарықта түзілуін
қалай дәлелдейсіңдер?
4
11
Жапыраққа күн сәулесі
түскенде хлоропластар ауадан
қандайгаз сіңіреді?
5
Фотосинтез кезінде оттегі
бөлінетінін дәлелдейтін
тәжірибені түсіндіріңдер?
6
Жапырақта тек жарық
түскенде түзілетін зат.
Фотосинтез процесін
сызбамен түсіндіріңдер
(ретін сақтаңдар)
12
Биологиялық диктант
1. Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобын......дейді.
2.Сабаққа, жапырақ сағағына, жүйкелеріне беріктік қасиет беріп, ...... қызметін атқарады.
3.Жабын ұлпа өң, тоз, ..... деп бөлінеді.
4. Түзуші ұлпалар өсімдіктің сабақ, ..... кездеседі.
5.Өсімдіктердегі ұлпалардың түрлері: түзуші, жабын, негізгі, тірек, өткізгіш, ......
6. ..... ұлпада нәруыздар, көмірсулар, майлар қорға жиналады.
7.Өсімдіктердің барлық мүшелерінде кездесетіндіктен ...... деп аталады.
8. ....... – қоректік заттарды өсімдіктің бір мүшесінен екінші мүшесіне өткізеді.
9.Өң жасушалары тірі, бір-бірімен..... жанасқан.
10. ..... ұлпа жасушаларының қабығы жұқа, жасушаралықтары кең, хлоропластары көп болады.
1. Фотосинтездеуші
2. Негізгі ұлпа
3.Тірек
4. Өткізгіш ұлпа
5. Тамыр ұшында
6. Ұлпа
7. Тығыз
8. Бөліп шығарушы
9. Қор жинаушы
10. Қыртыс
V. Бағалау
VI. Үйге тапсырма