Ахсаан теруттэрин ейдебуллэригэр аналлаах аралдьытыы "Чоппуускалар уонна кууруссалар".

Ахсаан төрүттэрин өйдөбүллэригэр аналлаах «Чоппуускалар уонна кууруссалар» аралдьытыы технологическай картата.

Сыала:

-О5олор толкуйдуур, суоттуур, тэңниир дьо5урдарын сайыннарыы,

-Күрэхтэһии усулуобуйатыгар сөп түбэһиннэрэн сорудахтары бэйэлэрэ толороллорун ситиһии.

-Төрөппүт уонна о5о икки ардыгар ситим үөскэтэн, төрөппүтү о5о оонньуутугар кө5үлээһин.

-Эт-хаан өттүнэн сайыннарыы.

Кыттааччылар:

-улахан саастаах бөлөх о5олоро уонна төрөппүттэрэ.

Тэрилэ:

• Шапочкалар - чоппууска, куурусса

• 2 биэдэрэ

• геометрическай фигуралар ойуулаах лиистэр

• цветной однотоннай былааттар /5 өң/

• 2 шт. харандааска быа, түмүгэр ленточка

• Кубиктарга сыьыарыллыбыт сыыппаралар.

• улахан лиис, фломастер

• проектор.

/Музыка до5уһуолунан хамаандалар киирэллэр.(Хамаандалар бары шапочкалаахтар)/

Ыытааччы:

- Күндү төрөппуттэр уонна о5олор, бүгүн биһиги бары бииргэ, көрдөөх ахсааннардаах, ахсаан аа5ыылардаах, кэрэхсэбиллээх, толкуйдатар сорудахтардаах ахсаан дойдутун эйгэтигэр айанныахпыт.

I хамаанда - о5олор хамаандалара «Чоппуускалар»

II хамаанда – төрөппуттэр хамаандалара «Кууруссалар»

I сорудах: Таабырын сорудахтарр.

I хамаанда5а:

• Биэс ынах хас муостаа5ый? ( 10 )

• Үс кутуйах хас атахтаа5ый? ( 12)

• Икки куоска олорбут, онно өссө биир эриэн куоска кэлбит. Барыта хас харах буолла?

II хамаанда5а:

• Икки бырааттыылар бааллар үһү. Олор үстүү балыстаахтар. Бу дьиэ кэргэңңэ хас

о5о баар эбитий? ( 5 )

• Алта илии хас тарбахтаа5ый ? ( 30 )

• Алеша уол тиэргэннэ биир ына5ы уонна кууруссалары көрбүт. Хас атах баарын аахпыт, онно 10 атах тахсыбыт. Барыта тиэргэннэ хас куурусса баар эбитий?( 3 )

II сорудах: «Аптаах художник»

Биирдии лиискэ треугольник, квадрат, прямоугольник, төгүрүк, ньолбуһах

уруһуйдаммыттар. Сигнал бэрилиннэ5инэ, бу геометрическай фигураларга араас

элеменнары эбэн, сонун предмет таһаарыахтааххыт. Бэйэ - бэйэ5итин үтүктүспэккит. Холобура: Бу трапеция геометрическай фигураттан, юбка, абажурдаах лаампа, өтүүк, дьиэ...тахсыан сөп.Чэйиң эрэ, бэлэмңит?! Сүүрэн кэлэн, бу остуолларга оноро5ут.

III сорудах:

Аны билигин төһө бол5омтолооххутун, порядковай счету төһө билбиккитин

билиэхпит. Оонньуубут аата «Матрешкалар». Музыка тыаһаата5ына, хороводтаан кэлэн баран, биир линия5а турабыт. Утары хамаанда хара5ын симмитин кэннэ,

үнкүүлээбит хамаанда 1-2 матрешка миэстэлэрин уларытыһар. Ону сөпкэ булан

таайыахтааххыт.

IV сорудах: Дьикти- дьиибэлээх сорудахтар. Хайа хамаанда сытыы өйдөөх эбитий?

I хамаанда5а: Үрэх таһыгар хомурдуостар олорбуттар. Ийэлэрэ, а5алара, кыыстара, уоллара. Сотору кэминэн эһээлэрэ, эбээлэрэ хомурдуос көтөн кэлбиттэр. Барыта хас хомурдуос эбитий? ( 6 )

II хамаанда5а:

• Тииң мас анныгар биэс тэллэйи көрбүт. Онтон хатың анныгар үһү көрбут. Биир

тэллэйи сиэбит. Хас тэллэй хаалбытый ? ( 7 )

I хамаанда5а:

• Куурусса чоппуускаларыгар 10 саппыкы бэлэхтээбит. Ким этиэй о5олоор, хас

чоппууска баар эбитий? ( 5 )

II хамаанда5а:

• Куобахчаанңа түөрт моркуоптаах эбит. Табаарыһа куобах кэлэн эбии икки моркуоп

а5албыт. Сотору буолаат иккиэн биирдии моркуобу сиэбиттэр. Бүтэһигэр хас

моркуоптара хаалбытый? ( 4 )

I хамаанда5а:

• Арай ийэ, а5а, икки игирэ о5олор буоланнар ойуурга отоннуу барбыттар. Барыла-

рыгар сөптөөх ыа5ыйалаахтар эбит. Ким ыа5ыйата саамай улаханый? Кыраный?

( А5а, игирэлэр).

II хамаанда5а:

• О5олор үрүллүбүт шариктарынан оонньуу сылдьыбыттар. Алеша, Миша, Марина

иккилии шариктара тэстибит. Арай Катя5а икки шарига эрэ хаалбыт. О5олорго

барыта хас шариктаах эбиттэрий? ( 8 )

Ыытааччы:

-Онтон билигин сынньана таарыйа «Субуйуу» диэн оонньууну оонньуохпут. Ханнык хамаанда бу быа5а иилиллэ сылдьар лиэнтэни түргэнник субуйар эбитий?

1 –кы киһи субуйар, 2-с киһи тэптэру уһатар и т.д.

V сорудах:

• Кутуйах кэлэн сыыппараларбын бутуйталаан кэбиспит. 1- тэн 10- на дылы

сыыппаралары. Ону биэдэрэлэртэн ылан хайа хамаанда тургэнник бэрээдэгинэн сааьылыыр..

• Музыка тыаһыыр

VI cорудах: Бу бүтэһик сорудахпыт. Хас биирдиигитигэр лиистэр уонна ручкалар бэриллэллэр. Ойууга 15 предметтэр бааллар, 1 мунуутэ ойууну кере5ут. Онтон ойууну ылабын. Ол кэннэ теье предмети ейдеебуккутунэн лиискэ уруьуйдуугут.

Ыытааччы:

- Күндү төрөппүттэр уонна о5олор, манан аралдьыйыыбыт түмүктэнэр, бу аралдьыйыыга до5ордоьуу кыайда. Онтон эһиги арахсыспат сыыппаралар курдук эйэлээх, до5ордуу буолун. Үөрэххэ, сырдыкка тардыһар, дьулуһар дьон буола улаатын, тереппуттэргэ улэ5итигэр урдук ситиьиилэри– диэн сэмэй алгыспын этэбин.

/Барыларыгар минньигэьи туцэтии./