Просмотр содержимого документа
«Ертегі "Аққу қаздар"»
«Аққу қаздар»
Автор: Ертеде бір ер адам мен әйел болыпты. Олардың Маша деген қызы, Иван атты ұлы бар екен. Маша – тұңғышы. Иванушка – кенже баласы. Бірде балалардың әке-шешесі қалаға аттанады. Кетерінде олар Машаға былай деп ақыл айтады:
(Собираются в дорогу)
Әкесі: - Қызым, біз қалаға барамыз, саған тоқаш әкелеміз, орамал сатып аламыз, ал сен ақылды бол, Иванушкаға бас-көз бол, ауладан ұзап кетпе. (Дочка, мы уезжаем в город, привезем булочек, платочек, ты будь умницей, со двора не уходи.)
Шешесі: - Иванушка, саған да сыйлық әкелеміз. Сен Машаны тыңда. Біз кешке қайтып ораламыз.
(Иванушка, и тебе гостинец привезем. Ты слушай Машу. Мы вечером вернемся.)
Автор:Олар қоштасып жолға шығады. Әке-шешесі кетісімен далада ойнап жүрген құрбылары Машаны бірге ойнауға шақырады:
(Подруги зовут Машу играть.)
Қыздар: - Маша, жүр, бірге ойнаймыз. Би билейміз, ән саламыз.
(Маша, идем с нами играть. Песни петь. Танцевать.)
Маша: - Иванушка, үйде отырып, ішім пісті. Құрбыларымен шығып би билесем ғой!
(Иванушка, мне наскучило сидеть дома. Вот пойти бы с подружками потанцевать.) (танец)
Автор:Қыз Иванушканы терезе алдындағы көгалға отырғызып қояды да, ақыл айтады:
(Наказывает Иванушке.)
Маша: - Иванушка ауладан шықпа. Міне саған матрешка. Мен кеттім, ал сен ойна, менің ақылымды тыңда!
(Иванушка со двора не выходи. Вот тебе матрешка. Я ухожу, а ты играй, помни мой наказ.)
Автор:Маша құрбыларымен бірге жүгіріп, көшеге шығады. Біраз уақыт өтеді. (показывает на Иванушку, Иванушка играет) Кішкентай Иванушка матрешкамен ұзақ ойнап отырады. (пауза) Осы кезде мыстан кемпір терезе алдында отырған Иванушканы байқап қалады.
(Маша с подругами убегает со двора. В это время баба Яга замечает Иванушку.)
Мыстан кемпір: - Иванушка, сен жалғысың ба? Қандай тамаша! Әй, қаздарым, бері келіңдер! Мынау Иванушканы менің үйіме әкетіңдер!
(Иванушка, ты один? Как хорошо! Эй, мои гуси, летите ко мне! Иванушку несите в мою избушку.)
Автор: Қаздар көкалда отырған Иванушканы қанаттарына отырғызып, ұшып кетеді. Маша үйіне оралады. Келсе, Иванушка жоқ. Ол ары-бері жүгіріп іздейді.
(Маша возвращается. Ищет Иванушку.) Маша: - Иванушка, Иванушка, қайдасың? Саған не болды? Сені қалай іздеп тапсам екен?
(Иванушка, Иванушка, где же ты? Что с тобой случилось? Как тебя найти?)
Автор: Қыз құстардың ізіне түседі. Жүгіріп келе жатып ол бір пешке тап болады.
(Маша бежит за гусями. Встречается печь.) Маша: - Пеш-ау, пеш, жабайы қаздар қайда ұшып кетті? – деп сұрайды.(Печка, печка, гуси-дебеди куда улетели?)
Пеш: - Алдымен сен менің тоқашымды жеп көрші. Сосын айтамын. Сначала ты сьешь моих пирожков. Тогда скажу.) Маша: - Жоқ,жоқ, жоқ бұл тоқашты мен жемеймін.(Нет,нет,нет, я не буду есть эти пирожки.)
Автор: Пеш Машаға ештене деп жауап қатпады. Маша әрі қарай жүгіре жөнеледі. Біраздан кейін ол өсіп тұрған жалғыз түпалма ағашын кезіктіреді.
(Печь не дает ответа. Маша бежит дальше.)
Маша: - Алма ағашы-ау, алма ағашы, жабайы қаздар қайда ұшып кетті? (Яблонька, яблонька, гуси-дебеди куда улетели?) Алма ағашы: - Бұталарым иіліп, сынуға айналды. Менің алмаларымды теріп, дәмін татсаң, айтамын.
(Мои ветви от тяжести к земле клонятся. Сорви , сьешь моего наливного яблочка. Тогда скажу.) Маша: - Жоқ,жоқ, жоқ бұл алманы мен жемеймін.
( Нет,нет,нет, я не буду есть эти яблочки.)
Автор:Алма ағашы Машаға ештене деп жауап қатпады.Маша сапарын жалғастырады. Оның алдынан енді өзен шығады.
(Яблоня не отвечает. Маша бежит дальше. Встречается молочная река.) Маша: - Сүтті өзен, сүтті өзен, жабайы қаздар қайда ұшып кетті? (Реченька, Реченька, гуси-дебеди куда улетели?)
Сүтті өзен: - Менің сыңғырлап аққан сүттімнен ішіп көрші. Содан соң айтамын. (Испей моего молочка. Тогда скажу.)
Маша: - Жоқ,жоқ, жоқ бұл сүтті мен ішпеймін. ( Нет,нет,нет, я не буду пить это молоко.)
Автор:Сүтті өзен ештене деп жауап қатпады. Маша әрі қарай жүгіре жөнеледі. Cол сәтте бөрене түбінде отырған кірпіні көреді.
(Молочнай река не отвечает. Маша бежит дальше и попадает в густой лес. Замечает ежа.) Маша: - Кірпі-ау, кірпі, жабайы қаздарды қалай табуға болады?(Ежик, Ежик, как мне найти диких гусей?) Кірпі: - Мен кірпімін, кірпімін, Көрінгенге түрпімін. Үстім толы ине, Есің болса тиме.
(Я ежик, ежик,
Для всех страшен.
У меня много иголок,
Ты меня не трогай.)
Мен орманды жақсы білемін. Жабайы қаздардың қайда ұшып кеткенін көрдім. Менің соңымнан ер, жолды көрсетейін. (Я Лес хорошо знаю. Видел куда полетели гуси. Иди за мной покажу дорогу.)
(Маша подходит к избуше.)
Мыстан кемпір: - Әй, қыз,сен кімсің? Қайдан келдің?(Эй. Девчонка, ты кто такая? Откуда пришла?)
Маша: - Мен орманда адасып қалдым. Сай салада жүгіріп, көйлегімді сулап алдым. Мені үйге кіргізіңізші, мен қатты тонып қалдым.(Я заблудилась в лесу. Бегая по оврагам, промочила платье. Впустите меня в дом, я очень земерзла.)
Мыстан кемпір: - Жарайды, олай болса, мен пеш жағайын. Ал сен есік алдын сыпыр.(Ладно, так уж и быть, пойду печь растоплю. А ты двор подмети.)
Иванушка: - Маша, сен мені таптың, мені жабайы қаздар ұрлап кетті, менің бұл үйде қалғым келмейді. Тез мені алып кетші.(Маша, ты меня нашла, меня украли гуси-лебеди, мне не хочется здесь оставаться.)
Маша: - Қорықпа, Иванушка, мен сені құтқарамын. Бізге тез жүгіріп, қашу керек.(Не бойся, Иванушка, я тебя спасу. Нам надо побыстрей бежать.)
Автор:Мыстан кемпір пешті жағып, үйден шықса, Маша мен Иванушканы таба алмай қалады.
(Баба Яга выйдя из избушки, не обнаружив детей, кричит, зовет своих гусей.) Мыстан кемпір: - Тез ұстаңдар оны! Қуып жетіңдер! Баланы алдыма алып келіңдер! (Скорей держите их! Догоните! Мальчишку ко мне приведите!)
Маша: - Өзен, өзен, мені кешірші, бізді жабайы қаздардан жасыршы.(Речка, Реченька, прости меня, от гусей укрой нас. )
Өзен: - Мен сені кешіргенмін. Менің арнама келіп тығыла қойыңдар. Менің сүтімді ішіп көріңдер.(Я тебя простила. Прячтесь. И моего молочка отведайте.) Маша мен Иванушка:- Өзен, өзен, саған көп рахмет, сен бізді жабайы қаздардан құтқардың. (Спасибо тебе, реченька. Ты нас от гусей уберегла.)
Маша: - Алма ағашы, алма ағашы, мені кешірші, бізді жабайы қаздардан жасыршы. (Яблонька, яблонька прости меня, от гусей укрой нас. )
Алма ағашы: - Мен сені кешіргенмін. Менің қалың бұталарымның астына отырып, тығыла қойыңдар. Менің алмамнан жеп көріңдер.(Я тебя простила. Прячтесь под мои ветки. И моих яблочек отведайте.)
Маша мен Иванушка: - Алма ағашы, алма ағашы, саған көп рахмет, сен бізді жабайы қаздардан құтқардың. (Спасибо тебе, яблонька. Ты нас от гусей уберегла.)
Маша: - Пеш-ау, пеш, мені кешірші, бізді жабайы қаздардан жасыршы. (Печка, печенька, прости меня, от гусей укрой нас. )
Пеш: - Мен сені кешіргенмін. Менің ішіме тығыла қойыңдар. Менің тоқашымнан жеп көріңдер. .(Я тебя простила. Прячтесь. И моих пирожков отведайте.) Маша мен Иванушка: - Пеш-ау, пеш, саған көп рахмет, сен бізді жабайы қаздардан құтқардың. (Спасибо тебе, печенька. Ты нас от гусей уберегла.)
Автор:Маша мен Иванушка пешке алғысын айтып, үйіне келеді. Артынша қаладан әкесі мен анасы оралады. (Поблагодарив печку, возвращаются домой. Тут и мать с отцом приехали.)
Әкесі: - Біз жоқта бәрі жақсы болды ма?(Все ли хорошо было, пока нас не было.)
Шешесі: - Маша, сен Иванушкаға бас-көз болып, ақылды болдың ба?(Машенька, ты была умницей, за Иванушкой приглядывала?)
Иванушка: - Жабайы қаздар мені мыстан кемпірдің үйіне ұрлап алып кетті. Мыстан кемпір мені жегісі келді.(Меня гуси-лебеди украли, к бабе Яге отнесли. Она меня съесть хотела.)
Маша: - Кешіріңіздерші мені. Менің кесірімнен Иванушканы ұрлап кетті. Бірақ, пеш, алма ағашы, сүтті өзен, кірпі бізге көмектесті, жабайы қаздардан құтқарды. Мен енді осылай істемеймін, ақылды боламын.(Простите меня, по моей вине Иванушку украли. Но печенька, молочная реченька, яблонька, ежик нам помогли, от гусей спасли.)
Әкесі: - Шындықты айтқаңдарың үшін, Маша, саған орамал.(За то, что правду сказала, Маша, тебе платочек.)
Шешесі: - Ал ,Иванушка, саған әдемі белбеу. Тәтті тоқаштар.(А тебе, Иванушка, красивый поясочек. Вкусные булочки.)
Автор:Әкесі шешесімен қызы Маша мен кішкентай ұлдары Иванушкаға көп сыйлықтар берді. Олар тату-тәтті өмір сүріпті. (Мать с отцом дарят детям подарки. И живут дружно и счастливо.