аываБ?л за?да барлы? материалды? обьектілерге орта? ?асиет – тынышты? к?йін немесе бір?алыпты т?зу сызы?ты ?оз?алысын са?тау туралы айтылады. Я?ни, кез келген дене ?зіні? тынышты? к?йін немесе бір?алыпты ж?не т?зу сызы?ты ?оз?алысын бас?а денелер ?сер еткенге дейін са?тайды.
Егер ?оз?алысты санау ж?йесімен байланыстыратын болса?, онда ?оз?алушы дене ?сер етуші к?штен б?лек ж?не санау ж?йесімен байланысты бір?алыпты ж?не т?зу сызы?ты ?оз?алыста болады. Денеге еш?андай к?ш ?сер етпесе, немесе ?сер етуші к?штер ?осындысы нольге те? болса, онда дене ?зіні? бастап?ы тынышты? к?йін немесе бір?алыпты т?зу сызы?ты ?оз?алысын са?тайды. Материалды? денелерді? м?ндай ?асиетін инерциялы? деп атайды. Сонды?тан да Ньютонны? бірінші за?ы, ?детте инерция за?ы деп аталады. Инерция ??былысы бірден пайда болмай ?сер етуші к?шті? ?серінен белгілі бір уа?ыттан кейін пайда болады.
Егер денелерде инерциялы? ?асиет болмаса, онда оны? ?оз?алысы ?деуді сипаттамай, тек сол уа?ытта?ы жылдамды?ты? шамасын ?ана к?рсетеді.
Инерциялы? ?асиет микроскопиялы? денелер сия?ты микроскопиялы? денелерді? б?лщектеріне де т?н. Сонды?тан инерция денелер ?оз?алысыны? т?ріне байланыссыз обьективті т?рде ?алыптас?ан ж?не барлы? физикалы? денелерге т?н ?асиет. Ньютонны? екінші за?ын ?арастыруды? алдында к?ш,салма? ж?не масса ??ымдарын еске т?сірейік. К?ш деп денелерді? ?зара ?серлесуіні? н?тижесінде бір-біріне ?деу беруін айтамыз. Денелерді? ?зара ?сері бір-біріне тек ?деу беріп ?оймай, бір-біріні? к?лемі мен пішінін де ?згерте алады. Демек, дене б?лшектеріні? орын ауыстыруы пайда болады. Міне, осы дене б?лшектеріні? бір-бірімен салыстыр?анда орын ауыстыруын денені? деформациясы деп атайды.
К?ш- векторлы? шама. ?лшем бірлігі –1 Н ( Ньютон).