Просмотр содержимого документа
«Африканы? жер бедері ж?не пайдалы ?азбалары. »
Африканың жер бедері және пайдалы қазбалары.
.
МАҚСАТЫ:Білімділік:Оқушыларға Африканың жер бедері мен пайдалы қазбалары, таралып орналасуы жөнінде түсіндіру.
Дамыту:Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік:Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
Қорытындылау.
ІІІ.Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
2. Топтастыру.
3. Тірек-сызбамен жұмыс.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Сұрақ-жауап.
Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.
2. Топтастыру.
Топтастыру арқылы Африка құрлығының жер бедерінің дамуы мен ерекшеліктерін түсіндіру.
Материкте жерінің абс-к биіктігі 200-1000 м-ге дейін жететін жазықтар,қыраттар,үстірттер мен таулы үстірттер.
Кайнезой эрасындаАфрика-Арабия біртұтас литосфералық плитасы Еуразия плитасымен соқтығысуы нәтижесінде Арабия Африкадан бөлініп,қазіргі Қызыл теңіз табаны ашылған.Жердің ішкі қойнауындағы жарылыстан жанартаулар көтеріліп солардың ең ірісі-Килиманджаро жанартауы(5895м)
Материктің көп бөлігі гондвана-
лық платформа
да жатыр.
Таулы қыраттар-Ахаггар, Тибести.
Африканың жер бедері
Таулары-Кап, АйдаҺар, Атлас.
Қазаншұңқыр
лар-Чад, Конго, Калахари.
Пайдалы қазбалары
Шөгінді пайдалы қазбалар.
Магмалық пайдалы қазбалар.
Кобальт, мыс-Замбия, Заирде, платина, алтын, алмас-Оңтүстік Африкада, уран-Нигер, Намибияда шоғырланған.
Мұнай-жерорта теңізі жағалары мен Гвинея шығанағында, фосфорит-Атлас тауында, көмір-Оңтүстік Африкада шоғырланған.
Климаты.
Мақсаты:
Білімділік:Оқушыларға Африканың климаты, ауа массалар, ағыстардың әсері,
климат қалыптастырушы факторлары жөнінде түсіндіру.
Дамыту:Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік:Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Жаңа сабақ
« Африка-ең ыстық материк.»
Африканың экватор мен тропиктік белдеудің дәл ортасында.
Олай болса Африка қандай қысым белдеулерінің үстіне сәйкес келеді?
Африканық көп бөлігі экваторлық және тропиктік ауа массаларының ықпалында болады. Күн сәулесі дәл төбеден түседі Сондықтан материктің көпшілігінде ауа температурасы+20º тан төмен болмайды. Тек материктің солтүстігі мен оңтүстінде қоңыржай ауа массасы әсер етеді.
Экваторлық
Қоңыржай
Ауа массалары
Мұхит ағыстары
Тропиктік
Мысалы.Үнді мұхитынан соғатын оңтүстік-шығыс пассаттар жылы ағысы ылғалға қанығып, Мадагаскар мен Айдаһар тауларының шығыс беткейлеріне жауын-шашын әкеледі.
Климаты Жер бедеріне де тәуелді болады,Себебі жер бедері биіктеген сайын температура мен қысым да өзгереді. Тау беткейлерінде жауын-шашын көп түседі.