П?ні: география М??алім:Байдильдина Шырын
Сыныбы: 6
Саба?ты? та?ырыбы: К?лдер
Саба?ты? ма?саты:
Саба?ты? ма?саты: К?лдерді? пайда болу т?рлерін ажырата білу, елімізді?, д?ниеж?зіні? ерекше к?лдеріне сипаттама беру.
Дамытушылы? ма?саты: ?р т?рлі тапсырмалар орындау ар?ылы шы?армашылы?, естте са?тау ?абілеттерін дамыту. ?з ойларын еркін жеткізе білуге жа?дай ту?ызу. ?осымша а?парат беру ар?ылы ?ызы?ушылы?тарын арттыру. Ал?ан білімдерін ?мірде пайдалана білуге да?дыландыру.
Т?рбиелік ма?саты: Елімізді? к?лдеріні? ерекшеліктерін айта отырып, отанс?йгіштікке, таби?атты аялап, экологиялы? т?рбие беру.
Саба?ты? к?рнекілігі: Интерактивтік та?та, слайд, д?ние ж?зіні?, ?аза?станны? физикалы? картасы, сызба, электронды о?улы?, ?осымша материалдар.
Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?.
Саба?ты? типі: Ашы? саба?.
Саба?ты? ?дісі: Баяндау, с?ра?-жауап, ой ?оз?ау.
Саба?та ?олданылатын технология: СТО элементтері
П?наралы? байланыс: Биология, тарих, ?дебиет
Саба?ты? барысы:
?йымдастыру кезе?і:
С?лемдесу. О?ушыларды т?гендеу.?ш топ?а б?лу
?й ж?мысын тексеру.
1.С?ра? жауап
1.?ай ?зенні? су жинайтын алабыны? аума?ына Австралия т?тасымен сиып кетер еді? Амазонка
2.?зен ж?йесі дегеніміз не? ?зенні? бастауынан са?асына дейінгі аралы?ты атаймыз
3.Ертіс ?зеніні? сол жа? саласы ?ай ?зен? Есіл
4.Шат?ал деген не? Тау ?зендері беткейлері тік, жартасты тар а??армен а?уы.
5.?андай ?зендер кеме ?атынасына ?олайлы? Ертіс
6.Сар?ырама дегеніміз не? Егер жартас ?зен арнасын кесе – к?лдене? алып жатса, су одан т?мен ?арай ??лай а?ып сар?ырама жасауы.
7.?зен режимі дегеніміз не? ?зен суы м?лшеріні? жыл ішінде ?згеру ерекшелігі.
8.К?шпелі ?аза? хал?ы ?ай ?зендерді? бойында мекен еткен? Сырдария
9.?ай ?зендерді? бойында СЭС орналас?ан? Ертіс, Іле, Сырдария
10. Мисисипий ?зені ?айда ??яды? Мексика шы?ана?ына
11.Жайы? ?зені ?айда ??яды? Каспии те?ізіне
12.Еліміздегі е? ?лкен мар?ырама? Б?хар б?ла?
2.?зенні? бастау, саласы, барып ??яр жерін аны?тау /электронды о?улы?/
3.“Мені аны?та” ойыны
Кескін карта белгіленген ?зендер атау.
Слайдта берілген ?зен бойында орналас?ан сар?ырамаларды табу керек
ІІ.?ызы?ышылы?ын ояту.
О?ушылар?а с?ра? ?ою ар?ылы б?гінгі саба?ты? та?ырыбына к??іл аударып, ?ызы?ушылы?тарын ояту ма?сатында
-К?л дегенде ойлары?а бірден не келеді?
-С?кен Сейфулинні? к?лге байланысты ?андай ?ле? жолдарын білесі?дер?
К?кшетау сексен к?лді? саясында
?р ?айсысы алтын кесе аясында
ІІІ.Ма?ынаны ажырату
3 топ?а тапсырма беру
1Топ. К?л дегеніміз не?
2топ. К?лді? т?рлері
3 топ. К?лдерді? шаруашылы?та?ы ма?ызы
1.Слайдта берілген ?аза?станны? к?лдері суреттеріні? ма?ынасын о?ушылар тал?ылау. ?з ойларын айту.
2.О?улы?пен ж?мыс. К?лдері? пайда болу жолдарын аны?тау. Слайдта берілген тапсырмада к?п н?ктені? орнына к?лдерді? аттарын жазу. Картамен ж?мыс
1.Тере? к?лдер тау жасалу ?рдістерінде пайда болып, тектоникалы? к?лдер деп аталады.
Мысылы: ______________________________
2.Кейбір жа?дайда тау опырылып, ?зен а??арларын б?геп таста?ан кезде пайда болады, оларды б?ген к?лдер деп атайды.
Мысылы:_______________________________
3.Бір кездегі те?ізді? орнын ?алды? к?лдер алып жатады.
Мысылы: _______________________________
4.С?нген жанартаулары? кратерлерінде пайда болып, жанартаулы? к?лдерді ??райды.
Мысылы: _______________________________
5.Жазы? жерлердегі ?зендер ?з ба?ытын ?згертетін болса, оларды? ескі иірімдері ша?ын к?лдерге айналады. Б?лар ескі арна к?лдері.
Мысылы: ___________________________________
3.Слайдта берілген е?, е? деген к?лдер мен ?лемні? ерекше к?лдерін тал?ылап танымды? ?абілеттерін арттыру.
а)Е? тере? Байкал, е? биікте Титикака орналас?ан к?лдер.
Анд тауларында д?ниеж?зіндегі е? биік тау к?олдеріні? е? ірісі – Титикака орналас?ан. Те?із де?гейінен 3812м биіктегі б?л к?лді? ауданы 8300 км2 , тере?дігі 304 м.
Жер шарында?ы е? тере? к?л Байкал к?лі Еуразияны? Азиялы? б?лігінде орналас?ан, оны? тере?дігі 1620 м.
б)Ерте?гі да?ты? мекені атты сансыз бояуды? ?осындысынан т?ратын та??ажайып к?л. Б?л А?Ш-ты? Йеллоустоун ?лтты? паркінде орналас?ан.
в)Алжирді? Сидибель-Аббес ?аласыны? т?р?ындарына д?кеннен сия сатып алуды? ?ажеті жо?. Оларды? ?асында сия?а толы т?тас бір к?л орналас?ан.
Б?л онда ?айдан келген?
К?лді кішкентай екі ?зен ??ра?ан. Оны? бірі темір т?здарына бай, ал екіншісі шымтезекке бай батпа? ар?ылы а?ып ?теді де, суы сия жа??а?ыны? шырынында кездесетін барлы? заттарды сі?іреді. Б?л сулар к?лге келіп орналас?анда, сия пайда болады.Атал?ан к?лден еш?андай балы?ты да, бас?а да тірі жануарлар мен ж?ндіктерді к?ре алмайсы?.
Оны? суы тек жазу?а ?ана жарамды.
4. «Балы?шы » ойынын ойнау / О?ушылар с?ра?тар?а жауап береді./
ІІІ.Ой-?оз?ау
3.К?лдерді? шаруашылы?та?ы ма?ызы туралы эссе жазу.
Ба?алау;
?й ж?мысы:
§42, кескін карта?а к?лдерді белгілеу. ?аза?стан мен д?ниеж?зіні? физикалы? картасына.