«ана тилим-бай тилим»

Муниципальное казенное общеобразовательное учреждение

« Средняя общеобразовательная школа № 9 им. Х.Ч.Кубанова с.Джага»

АЧЫКЪ ДЕРС

«АНА ТИЛИМ-БАЙ ТИЛИМ»

Тил дегениг-адам джанны

Башха джандан сыйлы этген

Тил дегенинг хар инсанны

Билим бериб алгъа этген!

(Семенлены Сымаил)

Хазырлагъанды: Джагъа орта школну устазы: Эркенлени А.К-М.

2 класс: 2022 джыл

ДЕРСНИ ТЕМАСЫ: АНА ТИЛИМ БАЙ ТИЛИМ

ДЕСНИ МУРАТЛАРЫ: НАЗМУ БЛА ШАГЪРЕЙ ЭТЕ, ТИЛНИ АРИУЛУГЪУН, БАЙЛЫГЪЫН АЧЫКЪЛАУ; СЕЗ БАЙЛЫКЪЛАРЫН ЕСДЮРЮУ, БИЛИМЛЕРИН ТЕРЕН ЭТИУ.

ДЕРСНИ ТАМАМЛАУ МУРАТЫ: ИГИ ХАЛИГЕ ЮРЕТИУ, ЭСЛЕРИН ИШЛЕНМЕКЛИКГЕ, АДАМЛЫКЪГЪА БУРУУ, ТИЛИБИЗ БОЛМАСА , БИЗНИ ЭНЧИ АТЫБЫЗ ТАС БОЛУБ КЪАЛЛЫГЪЫН АНГЫЛАТЫУ, АНА БЛА САБИЙНИ ЮЗЮЛМЕЗЛИК СЮЙМЕКЛИГИН АЧЫКЪЛАУ.

ДЕРСГЕ КЕРЕКЛИ ЗАТЛА: ПРОЕКТОР, МАГНИТОФОН, КИТАБЛА, ПОЭТНИ СУРАТЛАРЫ.

ДЕРСНИ БАРЫУУ

1 САБИЙЛЕНИ ЭСЛЕРИН ДЕРСГЕ БУРУУ.

2.ДЕРСГЕ ХАЗЫРЛАНЫУ

УСТАЗНЫ СЕЗЮ: БАГЪАЛЫ КЪОНАКЪЛА , УСТАЗЛА,САБИЙЛЕ!БИЗНИ БЮГЮННГЮ ДЕРСИБИЗНИ ТЕМАСЫ»АНА ТИЛГЕ» АТАЛАДЫ.ДЕРСДЕ АНА ТИЛИБИЗНИ ЮСЮНДЕН УШАКЪ БАРДЫРЛЫКЪБЫЗ,АДАМЛЫКЪНЫ КЪУРАГЪАН ШАРТЛАНЫ ЮСЮНДЕН СЕЛЕШИРИКБИЗ.

ДЖЫЙЫЛЫУУБУЗНУ МИНГИ ТАУ ДЖЫР БЛА АЧАБЫЗ.САБИЙЛЕ БЛА ДЖЫРНЫ ЭКРАННГА КЪАРАБ ДЖЫРЛАУ.

МИНГИ ТАУНУ ЮСЮНДЕН НЕ БИЛГЕНИГИЗНИ КЕСГИН АЙТЫГЪЫЗ, СУРАТ ХАЗЫРЛАГЪАНЫГЪЫЗНЫ КЕРГЮЗТЮГЮЗ.

АРАФАТ:

КАВКАЗ ТАУЛАНЫ ИЧИНДЕ МИНГИ ТАУ ЭМ МИЙИК ТАУДУ.АНЫ БАШЫНДА БЕК СУУУКЪДУ. МИНГИ ТАУНУ МИЙИКЛИГИ АЛТЫ КИЛОМЕТР ЧАКЬЛЫ БОЛАДЫ. АНЫ БАШЫНА КЕБ АДАМ ЧЫКЪГЪАНДЫ.ЭМ БИРИНЧИ БОЛУБ АНЫ БАШЫНА ХАЧИРЛАНЫ ХЫЙСА ЁРЛЕГЕНДИ.

МАРИЯМ:

МИНГИ ТАУДУ АРИУЛУКЬНУ АНАСЫ !

КЮМЮШ КИБИК ДЖЫЛТЫРАЙДЫ ДЖАГЪАСЫ

НЕ КЕЛЕДИ БУ ЗАЛИМНИ ЭСИНЕ

БИР ТАУНУ ДА ТЕНГ ЭТМЕЙДИ КЕСИНЕ!

ДЖАЯКЪЛАРЫ МАМУКЪ КИБИК АГЪАРЫБ

КЪАРАБ ТУРАД, КАЗБЕК ТАУГЪА ЧАМЛАНЫБ.

ДАНИЯЛ: САЛАМ АЛЕЙКУМ МИНГИ ТАУ. ДЖЫР.

СЕМЕНЛЕНИ ИСМАИЛ (ДЖЫРЧЫ СМАИЛ)1891 ДЖ.3 МАРТДА ТУУГЪАНДЫ. ТАУ ТЕПСЕУЛЕГЕ, ХАЛКЪ ДЖЫРЛАГЪА БЕК

УСТА БОЛГЪАНДЫ. АЛАГЪА МАКЪАМЛА КЪУРАГЪАНДЫ.

ОЛ ДЖЫРЧЫЛАНЫ БЮТЕУ СОЮЗ ОЛИМПИАДАСЫНДА 1-ЧИ ОРУННУ АЛГЪАНДЫ.

ПОЭТ ТИЛИБИЗНИ ЮСЮНДЕН АЙТХАН СЕЗЛЕНИ ЭСИГИЗГЕ САЛАЙЫМ:

КЪАЛАЙ НАСЫБЛЫ АДАМЛАБЫЗ БИЗ!

СЁЛЕШИР ЮЧЮН ХАЗЫР ТИЛИБИЗ.

БЮТЕУ АЛАМДА БОЛГЪАН ЗАТЛАНЫ

БИРДА КЪАЛМАЙЫН БАРДЫ АТЛАРЫ.

НЕК САНАЙДЫ ПОЭТ БИЗНИ НАСЫБЛЫЛАГЪА?

КЕСИБИЗНИ ТИЛИБИЗ БОЛГЪАНЫ ЮЧЮН!

ХАР ЗАТНЫ КЕСИ ТИЛИБИЗДЕ АТЛАРЫН АЙТЫРГЪА МАДАРЫБЫЗБОЛГЪАНЫ ЮЧЮН!

КЕСИ ТИЛИНДЕ АДАМ АЛГЪЫШ АЙТАДЫ, ДЖЫРЛАГЪАНДА,ТЕПСЕГЕН ДА ЭТЕДИ!

УСТАЗ:

ДУНИЯНЫ БАШЫНДА ТИЛИ БОЛГЪАН СЁЛЕШЕ БИЛГЕН ДЖАНГЫЗ АДАМДЫ. ТИЛ БЛА БИРГЕ АДАМГЪА УЛЛУ БОРЧ САЛЫННГАНДЫ.АДАМ ТАБИГЪАТДА КЁРЮННГЕН ДЖАНЛАНЫ БАРЫНАДА ДЖУУАБЛЫ БОЛАДЫ.ЭТГЕН ИШИНЕ ОЮМ ЭТИБ, АНЫ ТОЛТУРУР ЮЧЮН ,ТИЛ КЕРЕКДИ.

БИЗ БАРЫБЫЗДА СЁЛЕШГЕН КЪАРАЧАЙ ТИЛ ЭРТДЕЛЕДЕ, БУРУН КЪУРАЛГЪАН ТИЛДИ.АЛИМЛЕРИБИЗ ДЖАЗГЪАННГА КЁРЕ,АНГА 5 000ДЕН АРТЫКЪ БОЛГЪАНДЫ.ОЛ БИРДА КЁБ

ЗАМАНДЫ.ХАЛКЪЫБЫЗНЫ САНЫ КЁБ БОЛГЪАНДЫ,ОЛ СЕБЕБДЕН БИЗНИ КЕСИБИЗНИ ЭНЧИ ТИЛИБИЗ БАРДЫ.

ОЛ БИЗНИ ЭНЧИ МИЛЛЕТ ЭТИБ ТУРАДЫ.БИЗ КЪАРАЧАЙЛЫЛАБЫЗ.ТИЛИ БОЛСА ХАЛКЪНЫ АТЫ ТАС БОЛМАЙДЫ.УНУТМАЙЫКЪ АНЫ.

(НАРТ СЁЗ): ТИЛИ ДЖОКЪНУ-СЫЙЫ ДЖОКЪ

СЫЙЫ ДЖОКЪНУ - КЮНЮ ДЖОКЪ.

САБИЙЛЕ ,БУ НАРТ СЁЗНЮ КЪАЛАЙ АНГЫЛАЙСЫЗ? (ТИЛИНГ ДЖОКЪ ЭСЕ,СЕНИ МИЛЛЕТИНГ ДА ДЖОКЪДУ.МИЛЛЕТИНГ ДЖОКЪ ЭСЕ СЕН КЪАРЫУСУЗСА.КЬАРЫУСУЗ АДАМНЫ ХАР КИМ АБЫНДЫРА АЙЛАНАДЫ).

ТИЛИБИЗГЕ АТАЛГЪАН БИЛГЕН НАЗМУЛАРЫБЫЗНЫ БИР ОКЪУЙЮКЪ.

(МАЛИКА,ДАВРОН, ТАМИЛА,ДЖАМИЛЯ)

НАРТ СЁЗНЮ ТИНТИУ:» ТИЛИ ДЖОКЪНУ-СЫЙЫ ДЖОКЪ,

СЫЙЫ ДЖОКЪНУ-КЮНЮ ДЖОКЪ.

-САБИЙЛЕ КЪАЛАЙ АНГЫЛАЙСЫЗ БУ НАРТ СЁЗНЮ МАГЪАНАСЫН?

-САБИЙЛЕНИ ДЖУУАБЛАРЫ .

КЕРИЛИУ МИНУТ:

«АНА ТИЛИМ ДЕГЕН ДЖЫРГЪА САНЛАНЫ КЪЫМЫЛТАТАБЫЗ.

УСТАЗНЫ СЁЗЮ:САБИЙЛЕ,КЕСИГИЗДА ЭСГЕРГЕН БОЛУРСУЗ,ТИЛИБИЗГЕ АТАЛГЪАН НАЗМУЛАНЫ АТЛАРЫ КЁБЮС.НЕ «АНА ТИЛИМ ДЕБ АТАЛЫБДЫ.ОЛ АЛАЙ НЕКДИ КЪАЛАЙ КЕЛЕДИ КЁЛЮГЮЗГЕ?

(САБИЙЛЕНИ ДЖУУАБЛАРЫ)

УСТАЗНЫ СЕЗЮ:

ТЮЗ АЙТАСЫЗ САБИЙЛЕ.АНА ДЕГЕН ДУНИЯДА ЭМ СЫЙЛЫ СЁЗДЮ.СЕМЕНЛАНЫ СЫМАИЛ АНАНЫ ЮСЮНДЕН МА БЫЛЛАЙ СЁЗЛЕ АЙТХАНДЫ:

АТА ДЕГЕН АШХЫ ИШГЕ ТАЛПЫТХАН,

АНА ДЕГЕН КЁКНЮ ДЖЕРНИ ТАНЫТХАН.

СИЗ А КЪАЛЛАЙ СЁЗЛЕ АЙТАЛЛЫКЪСЫЗ АНАНЫ ЮСЮНДЕН? КЪАЛЛАЙ КЪЫЛЫКЪЛАГЪА ЮРЕТЕДИ СИЗНИ ?

(САБИЙЛЕНИ ДЖУУАБЛАРЫ)

УСТАЗНЫ СЁЗЮ:

БУ ХАРИФ ТИЗГИНДЕ АНА ЮРЕТГЕН СЁЗЛЕ ДЖАШЫРЫЛЫБ ТУРАДЫЛА, КЕЛИГИЗ ИЗЛЕЙИК.

АСНБЫМЕДТ.

НАМЫС, АДЕБ,АДЕТ,НАСЫБ.

ХАР БИР АНА ДА ТЕДЖЕЙДИ БАЛАСЫНА НАСЫБ.САБИЙ АДЕТЛИ, АДЕБЛИ, НАМЫСЛЫ БОЛСА , ОЛ САГЪАТДА КЕЛЕДИ НАСЫБ.

КЪОБАНЛАНЫ АХМАТНЫ «АНАМА «ДЕГЕН НАЗМУСУ БЛА ШАГЪРЕЙ БОЛА ,АНАСЫ БАЛАСЫН КЪАЛЛАЙ КЪЫЛЫКЪЛА ЮРЕТГЕНИН, ДЖАЗЫУЧУНУ ДА АНАСЫНА СЮЙМЕКЛИГИН АЙТЫУ.

АВТОРНУ ЮСЮНДЕН ХАПАР АЙТЫУ .

ОЮН-СЁЗЛЕ (100 ЮК , ТЮ5ИУ, КЪ10АКЪБАЙ)

НАЗМУНУ ЮЛГЮЛЮ ОКЪУУ. СЁЗЛЮК ИШ: (АЛТЫН НЮРЮНГ, ДЖЮРЕГИНГ АЧЫКЪ БОЛСУН, ДЖАНЫМЫ БЕРИРМЕ)

БЕГИТИУ: СОРУУЛАГЪА ДЖУУАБ ЭТИУ:

-НАЗМУДА ДЖАЗЫУЧУНУ АНАСЫНА СЮЙМЕЙКЛИГИН БИЛДИРГЕН, КЪАЛЛАЙ СЁЗЛЕ БАРДЫЛА?

-АНАСЫНЫ СЫФАТЫН «АЛТЫН НЮР» БЛА НЕК ТЕНГЛЕШДИРЕДИ, КЕРТИДА АЛТЫНДАНМЫДЫ ОЛ?

(САБИЙЛЕНИ ДЖУУАБЛАРЫ.)

-АНАСЫ БАЛАСЫН КЪАЛЛАЙ КЪЫЛЫКЪЛАГЪА ЮРЕТЕДИ?

-АТЫН ИГИ БЛА АЙТДЫРЫРГЪА НЕК ИЗЛЕЙДИ АВТОР?

-СИЗНИ УА НЕ МУРАТЫГЪЫЗ БАРДЫ ДЖАШАУДА ?

(-САБИЙЛЕНИ ДЖУУАБЛАРЫ)

ДЕРСНИ ТАМАМЛАУ:

-САБИЙЛЕ, БЮГЮННГЮ ДЕРСДЕН НЕНИ АНГЫЛАДЫГЪЫЗ?

-АНА ТИЛНИ СЮЕРГЕ

-АРИУ ХАЛИ АЛЫРГЪА.

-КЁЗЛЕРИБИЗ ДЖАРЫР ЮЧЮНКЮНЧА, АЙЧА,

СЕЗЛЕРИБИЗ ДЖАРАР ЮЧЮН КЮНЧА АЙЧА

СЁЛЕШЕЙИК КЪАРАЧАЙЧА!

-КЪАЛЛАЙ НАРТ СЁЗНЮ КЪОШДУКЪ СЁЗЛЮГЮБЮЗГЕ?

-КЪАЛЛАЙ ДЖАНГЫ НАЗМУНУ ОКЪУДУКЪ?

ДЕРСДЕ КЕСИНЕ ХАЙЫР АЛГЪАН БЕЛГИЛИ ЭТИГИЗ. (КЮНЧА ,НЕДА БУЛУТЧА)

ЮЙГЕ ИШ: НАЗМУНУ КЕСКИН ОКЪУБ КЕЛИРГЕ, АТАНЫ БОЛУШЛУГЪУ БЛА « АНАНЫ ДЖЮРЕГИ ДЖУЛДУЗЧА ДЖАНАДЫ» ДЕГЕН ТЕМАГЪА 4-5 АЙТЫМ КЪУРАБ КЕЛИРГЕ.

САУ БОЛУГЪУЗ САБИЙЛЕ, КЁБ АРИУ СЁЗЛЕ ОКЪУДУГЪУЗ, БАРЫГЪЫЗДА АРИУ ХАЛДА ОЛТУРДУГЪУЗ, МЕНИ БЕК КЪУУАНДЫРДЫГЪЫЗ!

ДЖЫЙЫЛЫУУБУЗНУ ХУБИЙЛАНЫ МАГОМЕТНИ СЁЗЛЕРИ БЛА ДЖАБАРГЪА ИЗЛЕЙМЕ:

«ХАЛКЪНЫ БАГЪАЛЫ КЁРГЕННИ

ХАР ЗАМАНДА КЁЛЮ ТОКЪ.

АНА ТИЛИН СЮЙМЕГЕННИ

АНАМ ДЕРГЕ ЭРКИНЛИГИ ДЖОКЪ»

АНА ТИЛИБИЗНИ СЮЕИК, АНА ДЕГЕН АТНЫ МИНГИ ТАУНУ МИЙИКЛИГИЧА МИЙИК КЁЛТЮРЕИК!

ЭСЕН ТЮБЕШЕИК!

8