Ілияс Жанс?гіровті? ?мірі мен шы?армашылы?ы «?нші» ?ле?і

Саба? та?ырыбы: І.Жанс?гіровті? ?мірі мен шы?армашылы?ы «?нші» ?ле?і.

Саба? ма?саты:

1.?аза?ты? д?лд?л а?ыны І. Жанс?гіровті? ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы т?сініктерін дамытып,тіл байлы?тарын жетілдіру;

2.?нші ?ле?іні? к?ркемдік ерекшелігін ашу, с?з образдарыны? ??діретін таныту;

3.О?ушыларды іздемпазды??а,Отанс?йгіштікке,?йымшылды??а да?дыландыра т?рбиелеу.

С. т. Аралас саба?

С.?.С?ра? –жауап,?ле?ді талдау, т?жырым жасау. П?н аралы? байланыс.тарих, география, музыка

С.к. І.Жанс?гіровті? портреті, ?.Найманбаевті? шы?армалар жина?ы,тестер, ?лестірмелер.

С.б. а)?йымдастыру кезе?і : О?ушылармен амандасу, т?гелдеу, о?у ??ралдарын тексеру.

Сыныпты? тазалы?ына к??іл б?лу. О?ушыларды? зейінін саба??а аудару.

?)?й тапсырмасын пысы?тау:

?йге С.Сейфуллинні? ?ле?і «?амаудан», «Т?лпарым» ж?не шы?армашылы?ы туралы ?лестірме ?а?аздармен жауап алынды. 1.С.Сейфуллинні? туып-?скен жері мен отбасы ж?нінде не білеміз?

2.А?ынны? ?андай поэмалары бар?

3.»?амаудан « ?ле?інде т?т?ын таби?атпен ?алай сырласады, оны? жанына, к??іліне кім жа?ын?

4. «Т?лпарым» ?ле?індегі т?т?ын кім, неге ол жай т?лпар емес, «та?ы т?лпарды» а?сайды?

5.?алай ойлайсы?дар, б?гінгі ?аза?станны? ?азіргі биікке жетуіне С?кен сынды а?а ?рпа?ты?

?ос?ан ?лесі бар ма ?

б)Жа?а саба?ты т?сіндіру : О?ушылар ?ш топ?а б?лінеді : 1-топ ізденушілер, 2-топ Тілшілер, 3-топ ?алымдар.

?ш топта ?лестірмелер кезекпен м?галім столынан келіп алып, ?здері дайындалып жауап береді.

1-топ.Ізденушілер :А?ынны? ?мірбаянымен таныстырады.

І.Жанс?гіров 1894 жылы Талды?ор?ан ??ірі А?су ауданында д?ниеге келген. Жастайынан

анасынан айрылып,домбырашы,??гімеші, сауатты ?кесіні? т?рбиесін алады.Одан хат

таниды.Ташкенттегі 2 жылды? м??алімдер институтына т?сіп содан со? м??алім болып

?ызмет ат?арады.1925 жылы М?скеудегі журналистика институтына т?сіп, 1928 жылы бітіріп

шы?ады.Елге келіп,»Е?бекші ?аза?» газетінде ?ызмет етеді.

2-топ.Тілшілер : С?кенні? шы?армашылы?ы, ?ле?дері туралы ?з білімдерін орта?а салады.

?аза? ?неріні? сері а?ыны А?ан жайында «??ла?ер» поэмасын, «К?й»,»К?йші» поэмаларын

жазды.Ту?ан даласы,Отаны туралы с?йіспеншілігін «Дала» поэмасында а?тарады.?аза?ты? ?ара ?обызы мен домбырасын д?ріптеген «?нші» ?ле?і бар.Б?л ?ле?ді сегіз ?ырлы, бір сырлы

а?ын,ас?ан ?нші, сазгер, айтыскер ?сет Найманбаев ?неріне арнал?ан.

3-топ.?алымдар: І.Жанс?гіровті? ?ле?деріні? екінші бір ерекшелігін айтады.

Ол а?ынны? поэтикалы? тілінде, тіліні? к?ркем с?з образдарыны? бай болуында.

Осы топты? о?ушылары ?ле?ді кезекпен м?нерлеп, дауыстап о?ып шы?ады ж?не 1 о?ушы ?ле?ні? кімні? атынан жырлан?анын баяндайды. Ар?ын ?сет болып І.Жанс?гіров жырлайды.

2 о?ушы ?ле? шума?ыны? арасынан ру аттарын тауып,та?ы ?андай руларды білетіндігі с?ралды.

Ар?ын, Найман,?ыпша?, Адай, Тобы?ты, Керей, Дулат т.б.

Ізденушілер тобынан о?ушы жер-су атауларын атап,картадан к?рсетті,та?ы бір о?ушы ?сет сал?ан ?нні? інжу-маржан на?ыш –?рнектерін ?ле?нен тауып о?ыды.

3 о?ушы а?ын ?зіне де,?сетке де ?нді ?алай салу керектігі ж?ніндегі талаптарын к?ркем тілмен т?сіндіреді. 4-5-6 -7 о?ушы ?ле?ні? ?р б?ліміне ат ?ояды. 4 о?ушы: Ар?ын ?сет-б?лб?л ?нші.

5 о?ушы: ?аза?ты? сар даласында то?сан буна? інжу-маржан ?нге сал?ан ??стай ?нші.

6 о?ушы: а??удай, ?о?ыр ?аздай, н?сердей,дауылдай сан т?рге даусы ?згеретін ?нші.

7о?ушы: « ?н салса? ?сеттей сал ?семдетіп» деп ?з ойларын к?ркемдеп жеткізді.

Тілші тобынан о?ушы те?еулерді тапса, ?алым тобы метафраларды тапты, та?та?а жазды.

Те?еулер:?йректей, ?аздай,а??удай,н?сердей,сулы інгендей, дауылдатып ?арсы со??ан ?азандай,

дауыл жы??ан сауылдатып ?амыстай.

Метафора:б?лб?лмын, т?лпармын, жор?амын, тауы?пын, жел?абыз,сол ортаны? заржа?ымын.

Эпитеттер: ми дала,ме?іреу ш?л, к?міс к?лдер, ??м- ?ыстау, ?лке –к?ктеу,?зен-к?зеу, жайлауым-жалпа? дала,со?тырып ай астынан алтын к?рек,тілін бал,сілекейін секерлетіп,сарайым-сабам

??м пісіп-пісіп,с?з-жа?быр, даусым-дауыл, ?нім-ескек.

Саба?ты бекіту:Барлы? топ ?атысады.

?сетті? бейнесін топтастырып ?орытындылайды. І.Жанс?гіров ?андай а?ын ?

?аза? поэзиясыны? с?лу сарайы Д?лд?л а?ын музыка мен с?з ?нерін жеткізе білген

І. Жанс?гіров

?нер жаршысы к?й жаршысы

Ж?йрік а?ын

Білімді ба?алау: же?ген топ марапатталады,с?ра?тар?а жауап берген о?ушылар ба?аланады.?йге.І.Жанс?гіровті? «?нші» ?ле?ін о?ып,к?ркем тілмен мазм?ндау.

ша?ын шы?арма «Ел іші-?нер кеніші» та?ырыбына жазып келу.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Ілияс Жанс?гіровті? ?мірі мен шы?армашылы?ы «?нші» ?ле?і»

Сабақ тақырыбы : І.Жансүгіровтің өмірі мен шығармашылығы «Әнші» өлеңі.

Сабақ мақсаты:

1.Қазақтың дүлдүл ақыны І. Жансүгіровтің өмірі мен шығармашылығы туралы түсініктерін дамытып,тіл байлықтарын жетілдіру;

2.Әнші өлеңінің көркемдік ерекшелігін ашу, сөз образдарының құдіретін таныту;

3.Оқушыларды іздемпаздыққа ,Отансүйгіштікке,ұйымшылдыққа дағдыландыра тәрбиелеу.

С. т. Аралас сабақ

С.ә .Сұрақ –жауап ,өлеңді талдау, тұжырым жасау. Пән аралық байланыс.тарих, география, музыка

С.к. І.Жансүгіровтің портреті, Ә.Найманбаевтің шығармалар жинағы,тестер, үлестірмелер.

С.б. а)Ұйымдастыру кезеңі : Оқушылармен амандасу, түгелдеу, оқу құралдарын тексеру.

Сыныптың тазалығына көңіл бөлу. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

Ә)Үй тапсырмасын пысықтау:

Үйге С.Сейфуллиннің өлеңі «Қамаудан», «Тұлпарым» және шығармашылығы туралы үлестірме қағаздармен жауап алынды. 1.С.Сейфуллиннің туып-өскен жері мен отбасы жөнінде не білеміз?

2.Ақынның қандай поэмалары бар?

3.»Қамаудан « өлеңінде тұтқын табиғатпен қалай сырласады, оның жанына , көңіліне кім жақын?

4. «Тұлпарым» өлеңіндегі тұтқын кім, неге ол жай тұлпар емес , «тағы тұлпарды» аңсайды?

5.Қалай ойлайсыңдар, бүгінгі Қазақстанның қазіргі биікке жетуіне Сәкен сынды аға ұрпақтың

қосқан үлесі бар ма ?

б)Жаңа сабақты түсіндіру : Оқушылар үш топқа бөлінеді : 1-топ ізденушілер , 2-топ Тілшілер , 3-топ Ғалымдар.

Үш топта үлестірмелер кезекпен мұгалім столынан келіп алып , өздері дайындалып жауап береді.

1-топ.Ізденушілер :Ақынның өмірбаянымен таныстырады .

І.Жансүгіров 1894 жылы Талдықорған өңірі Ақсу ауданында дүниеге келген . Жастайынан

анасынан айрылып ,домбырашы,әңгімеші , сауатты әкесінің тәрбиесін алады.Одан хат

таниды.Ташкенттегі 2 жылдық мұғалімдер институтына түсіп содан соң мұғалім болып

қызмет атқарады.1925 жылы Мәскеудегі журналистика институтына түсіп, 1928 жылы бітіріп

шығады.Елге келіп,»Еңбекші қазақ» газетінде қызмет етеді.

2-топ.Тілшілер : Сәкеннің шығармашылығы , өлеңдері туралы өз білімдерін ортаға салады.

Қазақ өнерінің сері ақыны Ақан жайында «Құлағер» поэмасын, «Күй»,»Күйші» поэмаларын

жазды.Туған даласы ,Отаны туралы сүйіспеншілігін «Дала» поэмасында ақтарады.Қазақтың қара қобызы мен домбырасын дәріптеген «Әнші» өлеңі бар.Бұл өлеңді сегіз қырлы, бір сырлы

ақын,асқан әнші, сазгер, айтыскер Әсет Найманбаев өнеріне арналған .

3-топ.Ғалымдар: І.Жансүгіровтің өлеңдерінің екінші бір ерекшелігін айтады.

Ол ақынның поэтикалық тілінде , тілінің көркем сөз образдарының бай болуында.

Осы топтың оқушылары өлеңді кезекпен мәнерлеп , дауыстап оқып шығады және 1 оқушы өлеңнің кімнің атынан жырланғанын баяндайды. Арғын Әсет болып І.Жансүгіров жырлайды.

2 оқушы өлең шумағының арасынан ру аттарын тауып ,тағы қандай руларды білетіндігі сұралды.

Арғын, Найман,Қыпшақ, Адай, Тобықты, Керей, Дулат т.б.

Ізденушілер тобынан оқушы жер-су атауларын атап ,картадан көрсетті ,тағы бір оқушы Әсет салған әннің інжу-маржан нақыш –өрнектерін өлеңнен тауып оқыды.

3 оқушы ақын өзіне де,Әсетке де әнді қалай салу керектігі жөніндегі талаптарын көркем тілмен түсіндіреді. 4-5-6 -7 оқушы өлеңнің әр бөліміне ат қояды. 4 оқушы: Арғын Әсет-бұлбұл әнші.

5 оқушы: Қазақтың сар даласында тоқсан бунақ інжу-маржан әнге салған құстай әнші.

6 оқушы: аққудай, қоңыр қаздай, нөсердей,дауылдай сан түрге даусы өзгеретін әнші.

7оқушы: « Ән салсаң Әсеттей сал әсемдетіп» деп өз ойларын көркемдеп жеткізді.

Тілші тобынан оқушы теңеулерді тапса, Ғалым тобы метафраларды тапты, тақтаға жазды.

Теңеулер:үйректей, қаздай,аққудай,нөсердей,сулы інгендей, дауылдатып қарсы соққан қазандай,

дауыл жыққан сауылдатып қамыстай.

Метафора:бұлбұлмын, тұлпармын, жорғамын, тауықпын, желғабыз ,сол ортаның заржағымын.

Эпитеттер: ми дала,меңіреу шөл, күміс көлдер, құм- қыстау, өлке –көктеу,өзен-күзеу, жайлауым-жалпақ дала,соқтырып ай астынан алтын күрек ,тілін бал ,сілекейін секерлетіп,сарайым-сабам

құм пісіп-пісіп,сөз-жаңбыр, даусым-дауыл, әнім-ескек.

Сабақты бекіту:Барлық топ қатысады .

Әсеттің бейнесін топтастырып қорытындылайды. І.Жансүгіров қандай ақын ?

қазақ поэзиясының сұлу сарайы Дүлдүл ақын музыка мен сөз өнерін жеткізе білген

І. Жансүгіров

Өнер жаршысы күй жаршысы

Жүйрік ақын

Білімді бағалау: жеңген топ марапатталады ,сұрақтарға жауап берген оқушылар бағаланады.Үйге.І.Жансүгіровтің «Әнші» өлеңін оқып,көркем тілмен мазмұндау.

шағын шығарма «Ел іші-өнер кеніші» тақырыбына жазып келу.