Саба?ты? та?ырыбы: Ана тілі. Ілияс Жанс?гіров.
Саба?ты? ма?саты: ?ле?ні? идеясын ашу ар?ылы тіл м?селесіне м?н беріп, ?мірмен байланыстыру.
К?тілетін н?тижелер:
П?ндік н?тиже: ?ле?ді тіл ерекшеліктеріне м?н бере талдау, балаларды зерттеу ж?мыстарын ж?ргізуге баулу;
ж?йелік-?рекеттік н?тиже: о?ушыны? тіл байлы?ын, с?здік ?орын дамыту; шы?армашылы? ?иялыны? ?шталуына м?мкіндік беру;
т?лгалы? н?тиже: ?зін-?зі тану, сыйлау ??ымдарыны? тере? ма?ынасыны? бірі - ана тілін білу екенін сезінуге м?мкіндік беріп, патриотты??а, ?лтжандылы??а т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: автор туралы деректер, портреті, ?аза?стан Республикасы Конституциясы, ?осымша материалдар, маркер, плакат, интерактивті та?та, т.б.
Саба?ты? барысы:
I. ?ызы?ушылы?ты ояту.
О?ушылар топ?а б?лініп отырады.
- Бізді? ана тіліміз ?ай тіл?
- ?з тілі?ді ?алай д?ріптер еді??
Та?та?а немесе плакат?а о?ушыларды? пікірлері (к?к маркермен) жазылады. Мысалы:
Ескерту. Балалар?а ?з ойы?ызды тануды? ?ажеті жо? екенін ?мытпа?ыз.
1-топ. Ана тілін отбасында ?алай ?олданатындары туралы ?ыс?аша эссе жазу.
2-топ. Ана тілінде ?ле?-жыр білетіндерін к?рсету.
3-топ. Ана тілі ?зіні? білім алуына ?ажетті тіл екенін жазу.
Жазу ж?мысы ая?талысымен, к?ршімен д?птер алмасу. О?ушыларды? бірнеше эсселері о?ылып, ж?мыстары ?орытындыланады.
- Балалар, сендерді? ана тіліне арнап жаз?ан сезімге толы эсселері?ді ты?дап, та?данып т?рмын. Ал а?ын I. Жанс?гіров ана тілі туралы ?з сезімін ?алай білдірген екен? М?мкін, сен-дерді? жаз?ан ойлары?а ??сас жа?тары да болар. А?ын сезімін о?ы?ылары? келе ме?
II. Ма?ынаны тану.
А?ын I. Жанс?гіровті? «Ана тілі» ?ле?ін о?ып беру. Содан сон, балалар ?ле?ді дауыстап, м?нерлеп о?иды. С?ра?тар:
- ?ле?нен ана тілі туралы не о?ыды?дар? Саба?ты? басында толтыр?ан топтастыруды бас?а т?сті маркермен толы?тырып жаз (Мысалы, алтын тіл, ?уаныш тілі,.)
- Адам ?зіні? сезімін сырты?а не ар?ылы шы?арады? ?мірден мысал келтіріп айту. ?ле? жолдарында?ы а?ынны? ойын тауып о?ып беру.
- «Ана тілі ар?ылы адам ?седі» дегенді ?алай т?сінесі?? О?ушыларды? пікірін ты?дап, ?орытындылау. С?ра?тар:
Бастап?ы топтастыруды толы?тырыл?ан н?с?асы ар?ылы ?орытындылау.
- Бізді? ана тілімізді? м?ртебесі а?ын мен сендерді? мада?тары? ар?ылы к?кке к?терілді. А?ындарды? тіл туралы жаз?ан ?ле?дерін естері?е т?сірі?дер.
- Балалар, ?аза?стан Республикасы Конституциясыны? 7-бабында былай деп жазыл?ан (плакат немесе интерактивті та?тада жазыл?ан):
«?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі - ?аза? тілі».
- Ендеше, барлы?ымыз ?з ана тілімізде с?йлеуге міндеттіміз. ?з тілін білмейтін адамдар туралы ??гіме де саба?ты? бірінші кезе?інде айтылуы м?мкін. Себебі онда отбасында тілді ?олдану туралы эссе жазыл?анды?тан, б?л м?селені ?орытындылау
Д?птермен ж?мыс.
III. Ойтол?ау.
- Балалар, б?гінгі саба?та сендер ана тіліне деген сезімдері?ді ?алай жеткізді?дер?
- Тіл ар?ылы.
- Ойлары?ды ?алай жеткізді?дер?
- Ана тілі ар?ылы.
- Мен сендерді? тамаша ойлары?ды, сезімге толы шы?армалары?ды ?алай ??тым?
- Ана тілі аркылы.
- Олай болса, ана тіліні? ?ажап к?ші мен ?міріміздегі алар орнына еште?е жетпейді екен!
Уакытты? м?мкіндігіне ?арай ана тіліне арнап, «бес жолды ?ле?» ??растыру ?йге тапсырылады.
Саба? ма?ал-м?телдермен ?рнектеліп, тіл мерекесімен байланыстырыла ?ткізіледі. Тіл тазалы?ын са?тамайтын адамдарды? с?здерінен мысал кел-тіре отырып, б?рыс с?йлеуді? м?дениетсіздік екенін бай?ату ?шін, сахналы? к?лдіргі «Б?рыс тілділер» атты ?ойылым ?йымдастыру.
?йге тапсырма. ?ле?ді жаттап алу.