О?ушылармен амандасып, журнал бойынша саба??а ?атысуын тексеру, жо? о?ушыларды белгілеу.«Шатты? ше?бері».О?ушылар бір-біріне тілектер айтады, с?ттілік тілейді.Топ?а б?лу. (Сандар ар?ылы).
ІІ ?й тапсырмасын тексеру.
109-жатты?у. 147- бет (Ауызша тексеру. «Ортада ?аламсап» стратегиясы.)
ІІІ Жа?а та?ырыпты т?сіндіру.
Саба?ты? та?ырыбы мен ма?сатын таныстыру. Саба? эпиграфы: «?аза? тілінен асыл, ?аза? тілінен бай тіл жо?. Егер ?аза? тілін білсе?, дін де осында, ?ылым – білім де осында, ?улиелік те осында» (М?ш??р Ж?сіп)
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«С?з ?ыс?алы?ы мен н?с?алы?ы.»
ШЖҚ «Талдықорған медицина колледжі» МКК
ГКП на ПХВ «Талдыкорганский медицинский колледж»
САПА ФОРМАСЫ
ФОРМА КАЧЕСТВА
Теориялық сабақтың әдістемелік нұсқамасы
Методическая разработка теоретического занятия
F-05-03-01
Рев. 01 Ревизияның басталу мерзімі ___10.04.2015____
01.Рев. Дата ввода ревизии __10.04.2015______
Бет 1 – 4
Страница 1 из 4
Теориялық сабақтың әдістемелік нұсқамасы
Пән: қазақ тілі
Тақырыбы : Сөз қысқалығы мен нұсқалығы.
Мамандық:0301000 «Емдеу ісі»
Курс:1
ЦӘК отырысында
қаралып талқыланды
Хаттама №____
«___»_______2016 ж
№1 ЦӘК төрайымы: _____
Әдістемелік нұсқа жұмыс бағдарламасына сәйкес құрастырылған: А.Т.Ибрагимова
Теориялық сабақтың әдістемелік нұсқамасы
Тақырыбы: Сөз қысқалығы мен нұсқалығы.
Сабақтың мақсаты:
білімділік: оқушыларды жаңа тақырыппен таныстырып, сөздік қорын молайту;
тәрбиелік: ана тілімізді шұбарламай, мәдениетті сөйлеуге, түйінді ой айтуға, жеке
пікірін білдіруге, халық даналығынан нәр алуға үйрету; ізденімпаздыққа балуу;
дамытушылық: Оқушылардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін, танымдық іс-
әрекеттерін, сөйлеу тілін дамыту.
Сабақтың түрі:аралас
Сабақтың әдісі: жаттығу жұмысы, сұрақ-жауап, ойын түрлері, сыни тұрғыдан ойлау стратегиялары.
Сабақтың уақыты: 2 сағат
Сабақты өткізу орны:410 аудитория
Пәнішілік байланыс: лексика,стиль.
Пәнаралық байланыс: Қазақ әдебиеті.
Сабақтың жабдықталуы: үлестірмелі карточкалар, слайд, әдеби оқулықтар.
Пайдаланылған әдебиеттер:
негізгі: Н.Уәли, Ө.Қыдырбаев Қазақ тілі сөз мәдениеті-Алматы Мектеп, 2006ж.
қосымша: «Қазақтың мақал-мәтелдері».
Оқушы білуі тиіс: Сөздің қысқалығы мен нұсқалығына қойылатын талаптар туралы білу.
Сабақтың хронокартасы және құрылымдық-логикалық сызбасы
І Ұйымдастыру кезеңі-2-мин
ІІ Үй тапсырмасын тексеру -25 мин
ІІІ Жаңа тақырыпты түсіндіру –30 мин
ІV Жаңа тақырыпты бекіту –25 мин
V Қорытындылау – 5 мин
VІ Үйге тапсырма – 3- мин
Сабақ барысы.
І Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен амандасып, журнал бойынша сабаққа қатысуын тексеру, жоқ оқушыларды белгілеу.«Шаттық шеңбері».Оқушылар бір-біріне тілектер айтады, сәттілік тілейді.Топқа бөлу. (Сандар арқылы).
ІІ Үй тапсырмасын тексеру.
109-жаттығу. 147- бет (Ауызша тексеру. «Ортада қаламсап» стратегиясы.)
ІІІ Жаңа тақырыпты түсіндіру.
Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру. Сабақ эпиграфы: «Қазақ тілінен асыл, қазақ тілінен бай тіл жоқ. Егер қазақ тілін білсең, дін де осында, ғылым – білім де осында, әулиелік те осында» (Мәшһүр Жүсіп)
І. Ой қозғау. Топтастыру стратегиясы.
Сөз қысқалығы мен нұсқалығы деген ұғымды қалай түсінесізер? «Сөз қысқалығы мен нұсқалығы.» дегеніміз не?
«БҮҮ» стратегиясы.
Мен не білемін?
Мен не білгім келеді?
Мен не білдім?
Спираль әдісі. Оқулықтан оқушыларға мәтінді топ ішінде әр қайсысына оқытқызып, топпен талқылату. Топ ішінен бір сарапшыны тағайындап басқа топтарға түсіндіреді, қайтадан өз топтарына барып түсінгендерін түсіндіреді.
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні демекші бүгінгі сабақтың тақырыбы «Сөз қысқалығы мен нұсқалығы». Аз сөзбен көп мағына беру- сөз мәдениетіне қойылар талаптың бірі. Олай болса, сөйлемді болып келеді, болып табылады тіркесіне аяқтағаннан гөрі есім баяндауышқа аяқтау тиімді көрінеді. Мұндай қасиет мақал- мәтелдерден байқалады (мақал-мәтелдерден мысалдар келтіре отырып түсіндіру). Бірақ қысқа баяндаудың бәрі шеберлік емес, шеберлік аз сөзге көп мағына сыйғыза білуде. Бұл орайда Француз ғалымы, философы Блез Паскальдың «Провинция тұрғынына хат» шығармасында «Қысқа жазуға уақытым болмағандықтан, ұзақ етіп жазуға мәжбүр болып отырмын» деген екен. Белгілі бір ойды ойсыратпай жеткізу үшін, аз сөзбен көп мағына білдіруге аз уақыт кетпейтінін айтып отыр.
Сөзді «қызметсіз» жұмсап, тіл шұбарлаудың тағы бір түрі бар. Ол біреуге байқалса да, біреуге байқала бермейді.
Мысалы, «Сөздің көркі-мақал, жігіт көркі-сақал.Осыны «Сөздің көркі мақал болып табылады, жігіт көркі сақал болып табылады» демес едік.Сөйлеу тіліндегі ықшамдылық, үнемділік тәрізді қасиеттерді дағдыға сіңіре отырып, сіреспе тіркес, қызметсіз қолданыстардан сөзді арылта түсіп, айтар ойды икемді, орамды тілмен жеткізу тіл мәдениетіне қойылар талаптардың бірі. Ондайда кітаптағыдай сөз ормалымын, сөйлем құрылымын беталды қолдана беруден гөрі сөйлеу тілінің ықшамдау тәсілдеріне де арқа сүйеу сөз алуандығына көңіл бөлу, шұбырынды сөз, сіреспе тіркес, «қызметсіз» қыстырындыларға жол бермеу – сөздің қысқалығы мен нұсқалығы деген сапаны аңғартады.
ІV Жаңа тақырыпты бекіту.
І.Қызығушылықты ояту. «Бір сөзбен ата» Слайдта берілген тұрақты тіркестердің синонимдерін табады.
2.Тақтамен жұмыс: Семантикалық карталардағы сөздерге тұрақты тіркестерді жазу: Алдау, жайбарақат, жоқ қылу, жәбірлеу, әділ, менменсу, хабарласпау, жоғалу, оқыған. 1 Қара қылды қақ жару 2 Мұрнын көкке көтеру 3 Құмға сіңген судай 4 Мұзға отырғызу 5 Күлін көкке ұшыру 6 Ұзын арқан кең тұсау 7 Тісін батыру 8 Көзі ашық 9 Ат ізін салмау
Сергіту сәті. «Қара жорға биі» атты жаттығу жасау. Интербелсеңді тақтадағы бейнероиктегідей жаттығулар жасайды.
2.Оқулықпен жұмыс.
Жаттығу жұмысы.
122-тапсырма. Ұлы ойшылдың даналық сөздерін көшіріп жазу (Абайдың 37- қарасөзі). Оқушылар кезектесіп шығып, Абай туралы не білетіндерін топтастырады.
123-тапсырма. Тұрақты тіркестерді қолдану арқылы ойды қысқа, сапалы, әсерлі етіп жеткізуге бола ма? Тұрақты тіркес туралы білетіндерін еске түсіре отырып, жауап беру. Тапсырма орындау арқылы дәлелдеу. Үлгі : Байлық- қолға ұстаған мұз. 2. Мақал- мәтелдердің жалғасын тауып жаз. Әкеге қарап ұл өсер, (…... ....... ....... ... ...... .) Досы көпті жау алмайды, (...... ..... ..... ........ .) Інісі бардың тынысы бар, (..... ..... ...... ....... .) Тауды, тасты жел бұзар , (....... ...... ..... .) Білегі күшті бірді жығады, (...... ..... ...... ....... .) Ағайынның аты озғанша, (.......... ....... .... .) Кісі елінде сұлтан болғанша, (...... ....... ...... ...... .) Ер жігіт елі үшін туады, (..... ..... ..... .) Ауруда шаншу жаман, (..... ..... ..... .) Өз білмегеніңді кісіден сұра, (..... ...... ....... ....... .)
V Қорытындылау.
Көкпар ойыны арқылы сабақты қорытындылайды. Әр топтан 2 оқушы ортаға шығып сұрақтарға жауап береді7
Ой қорыту (рефлексия) ой толғаныс фазасы: «Екі жұлдыз, бір тілек» .Сабақтан қандай әсер алдыңыз?
VІ Үйге тапсырма:
Н.Уәли, Ө.Қыдырбаев Қазақ тілі сөз мәдениеті-Алматы Мектеп, 2006ж. 124-жаттығу. 169- бет.
. Ой қозғау. Топтастыру стратегиясы. 
