ЛИТЕРАТУРЭМКIЭ ШЪХЬЭИХЫГЪЭ УРОКЫМ ИПЛАН-КОНСПЕКТ
ТЕМЭР: Жэнэ Къырымыз, «Ц1ыфыр зык1ыщы1эр»
МУРАДЫР: Жанэм иусэ къы1уатэрэр, ащ тызфигъасэрэр язгъэш1эн, ц1ыфыгъэм
ехьыл1агъэу я1э ш1эныгъэмэ ахэзгъэхъон.
НЭРЫЛЪЭГЪУ 1.Ц1ыфым хэлъын фае шэнхэр (таблиц)
IЭПЫIЭГЪУХЭР: 2.Ц1ыфым хэлъы мыхъущт шэнхэр (таблиц)
3. Магнитофон, орэдхэм ядэ1унхэу.
4. Орэдэу «Умытыгъэу тыгъэу укъепсына» Гущ. Нэхэе Р.,
орэдышъор Анзэрэкъо Чеслав.
Девизэу урокым и1эр:
ЦIЫФЫР ЩЭРЭI, ЩЫIЭМЭ ХЪЯР.(Хьаткъо А.)
УРОКЫР ЗЭРЭКIОЩТЫР
К1элэегъаджэм игущыIап.
1.Психологическэу урокым фэзгъэхьазырынхэр.
II. УнэмкIэ гъэцэкIэным иуплъэкIун.
Хэта Андырхъое Хъусен?
Ушэтып1эм зефэм сыдэущтэу Хъусен зек1уагъа?
«Орэды1оу дэк1ыгъ, батырэу къытхэхьажьыгъ» Хъусен пае сыда зык1а1уагъэр?
Хъусен л1ыхъужъныгъэу зэрихьагъэм тинарод уасэу фиш1ыгъэр.
Л1ыхъужъым ц1ыфхэр зэрэфыщытхэр.
Сыда ц1ыфыр зык1ыщы1эр?
Тэрэз, к1алэхэр.Ащ ехьыл1агъэу Андырхъое Хъусен иныбджэгъу хьалэлэу Къырымызэ и1 усэ ш1агъо. Непэ темэу ти1эр Жэнэ Къырымызэ иусэу «Ц1ыфыр зык1ыщы1эр». Ц1ыфыр щы1эным пае зэрэщытын фаер, ащ усак1ом еплъык1эу фыря1эм тытегущы1эн, тэ тиш1ошъхэри къет1ол1эн джары мурадэу непэ зыфэдгъэуцужьырэр.
III.ТемакIэм икъэIотэн
1.К1элэегъаджэр 1упк1эу усэм къеджэ
2. Словарнэ IофшIэныр.
Ятэхэм аш1ок1эу, лъэуж къыгъэнэныр, ш1угъом ичылапхъэ, ер ыгъэк1одыныр, пкъэур дыч1исэныр, ш1ур ыгъэбэгъоныр
3.Синоним гущы1эм къыфэжъугъот.
Бланэм-Л1ыхъужъ. Антоним – щтапхэ.
4.Усэм к1алэхэр пычыгъо –пычыгъоу къеджэх.
5.Упч1эхэмк1э къа1отэжьы.
а) Усак1ом къызэри1орэмк1э сыда ц1ыфыр зык1ыщы1эр? (ч1ып1эр къыхагъэщы, къеджэх.
б) Сыд фэдэ лъэужха ц1ыфым къыгъэнэн ылъэк1ыщтхэр?
в)А лъэуж дахэхэр къыгъэнэнхэм фэш1, сыд фэдэ шэнха ш1он1 имы1эу ц1ыфым зэлъын фаехэр?
IV. Таблицэм Iоф дэшIэгъэныр.
а) Ш1ок1 имы1эу ц1ыфым хэлъын фае шэнхэр:
шъхьак1эфэныгъэр, 1эдэбныгъэр, шъыпкъэныгъэр, зэфэныгъэр, хьалэлныгъэр, гук1эгъуныгъэр, зэдэ1эпы1эжьыныр, и1оф ыгъэцэк1эныр, ш1ум фэлэжьэныр.
б) шэн дэйхэу ц1ыфым хэлъы мыхъущтхэр (таблицэм итхагъэм къеджэх)
V. ЦIыф шэн-зэхэтыкIэхэм яхьылIагъэу гущыIэжъхэр бэу адыгэхэм тиIэх.
Ахэм ащыщхэр таблицэм итхагъэхэу доскэм пылъагъ. Сыд фэдэха а гущыIэжъхэр.
1.Ш1у ш1ипсым хадз.
2.Уиунэ зыщыгъаси хасэ к1о.
3. Гупшыси псалъ, зыплъыхьи т1ыс.
4. Зижъ зымылъытэрэм лъытэныгъэ хэлъэп.
5. Гущы1э давхэм блэр гъуанэм къырещы.
VI.Орэдэу «Умытыгъэу тыгъэу укъепсына» кIалэмэ къаIо.
Сыда мы орэдыр непэрэ урокым зэрехьыл1агъэр?
Сыда мыгущы1эхэмк1э усак1ом къыти1о ш1оигъор?
VII.Зэфэхьысыжь.
Сыда непэ тызтегущы1агъэр, к1алэхэр?
Сыда ц1ыфыр зык1ыщы1эр?
Сыда ащ пае усак1ом къы1охэрэр?
Мы тызэджэгъэ усэм сыд фэдэ гупшыса шъуигъэш1ыгъэхэр?
Уц1ыфмэ ц1ыфыгъэ пхэлъын фае.
Ц1ыфыр щэрэ1, щы1эмэ хъяр!
VIII. УнэмкIэ гъэцэкIэн.
Н. 168 езбыр.