О?ушыларды? жобалау ?ызметін ба?алау

Мемлекеттік тілде оқытатын Заречный орта мектебінің математика пәнінің мұғалімі Дулыбаева Каламкас Алпысовна

Оқушылардың жобалау қызметін бағалау

Жоспар

Кіріспе

Жоба әдісі туралы ұғым

Негізгі бөлім

1. Жоба әдісінің қолданылуы

2. Оқушылардың жобалау қызметін бағалау

3. Кейбір елдердегі оқу жетістіктерін бағалау тәжірибесі

Қорытынды

Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы қазіргі талап пен

әлемдік стандартқа сәйкес келетін ұлттық білім жүйесін жасақтаудың проблемаларын шешуге

арналған. Аталған проблеманың көкейкестілігі сонымен қатар Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың

Қазақстан халқына Жолдауында да көрініс тапқан.

Бұл аталған бағдарлама мен жолдаудың басты құндылығы-еліміздегі білім беру жүйесін дүниежүзілік

деңгейге көтерілетіндей баспалдақтардан өтуге бағыт беруімен қатар, оқушының қоғам талабына сай

біліммен қаруланып, оны кейінгі сатыларда терең деңгейге жетілдіріп, әлемдік білім беру кеңістігіне

енуіне жол ашуы. Қоғамға қажеттісі-кәсіби іс-әрекетке функциональды дайындығы бар ғана емес,

сонымен бірге шығармашыл жеке тұлға болып қалыптасқан маман. Сондықтан білім берудің басты

міндеттері:

-оқушының өзін қоршаған, өзі өмір сүретін жаңа әлеуметтік ортаға үйренуі, онда жаңа әлеуметтік мәртебе

оқушы мәртебесінің қалыптасуы;

-оқу, ойын, еңбек, қарым-қатынас, т.б. әрекет түрлерін қажетті деңгейде меңгеруі;-айналадағы

дүниемен дара тұлғалық қатынасының қалыптасып, эстетикалық, этикалық, адамгершілік негіздерін

меңгеруін қамтамасыз ету.

Тұлғалық-әрекеттік тұрғыдан оқушыларды қалыптастырудың негізгі шарты болып табылатындар:

-өз әрекетінің ынтасын, мақсатын, құралдары мен жағдайларын өз бетімен анықтауға және сезінуге жағдай жасайтын оқу-тәрбие үрдісінде оқушының субъектілік ұстанымын қамтамасыз ету;

-олардың тұтас субъектілік тәжірибесінің өзектенуі мен түрленуін талап ететін оқу проблемаларының

оқушылардың өмірлік маңызды проблемаларына ауысуы;

-оқушыларға тапсырмалар мен оларды орындау тәсілдерін, формаларын таңдауға мүмкіндік беру;

- қабілетті балаларға мүмкіндік деңгейлердегі тапсырмалар бойынша жұмыс ұйымдастыру;

жоба әдісі негізінде оқушыларды зерттеу жұмыстарына баулу;

-мұғалім мен оқушының арасындағы ашық қарым-қатынас, сенімділік, диалог негізінде оқушылардың шығармашылық әлеуетінің өзіндік ашылуы мен өзін-өзі жүзеге асыруға жағдай жасау.

Жоба әдісі дегеніміз не?

Жобалап оқыту технологиясы өткен ғасырдың басында АҚШ-та дүниеге келген. Оны проблемалар әдісі деп те атаған, америка философы әрі педагогы Дж. Дьюи, және оқушысы У.Х. Килпатри ойлап тапты. Дж. Дьюи оқудың белсенді формасын ұсынды. Бұл жерде өмірден алынған проблема қажет, ол бала үшін маңызды әрі таныс болуы керек, оны шешу үшін өз білімін пайдалана алатындай болу керек.

Европа тілдерінде «жоба» сөзі латын тілінен алынып, projectus «алдыға лақтырылған» деген мағынаны білдіреді, «сөйлеуші», «көзге түсуші», яғни бір объектінің, бір істің прототипі, прообразы сияқты, осы іс — әрекет жоба жасауға әкеледі. Сонымен жоба жоқты жасауға тырысады, яғни ол бір нәрсені алудың жолын көрсетеді. Жоба сөзінің түсінігі терминологияда «проблема» сөзімен тығыз байланыста болады. Жоба проблема ретінде шығармашылықтың шынайы жағдайын жасауы мүмкін, онда адам идеялардың жаршысы, жүзеге асырушысы. Жоба әдісі оқушылардың бір проблеманы шешуін талап етеді.

Жобалап оқыту идеясы Россияда Америка педагогтарымен параллель келген. Орыс педагогы С.Т. Шацкий 1905 жылы оқу үрдісінде жобалап оқыту технологиясын пайдаланды. Кейін Совет үкіметі тұсында бұл әдіс кең қолданылған, бірақ қалай пайдалану керек екендігі аяғына дейін ойланып, ұйымдастырылмады.

Ресейде жобалау әдісі 20 –ші жылдары кеңінен таралған

С.Т. Шацкий

П.П. Блонский

Жоба әдісі барысында мұғалімнің ролі

Бағыттау

шы

Жобалау

шы

Ғылыми жетекші

Бақылау

Түзетуші

шы

Мұғалім

Зерттеуші

Кеңесші

Үйретуші

Оқушы осы жоба барысында өзіне не алады?

Мақсатты білім алуға ұмтылады

Қосымша білім алады

Жан-жақты білім алады

Оқушы ізденіс арқылы

Бағалайды

Салыстырады

Зерттейді

Ой түйеді

Талдайды

Жобаны бақсарады

Қатысушылар саны бойынша жоба

Жобалық қызметтің алгоритмі, дизайны

Қажеттілікті анықтау

1. Бар объектілерді талдау-дизайн-зерттеу

8. Бағалау (рефлексия)

2. Объектінің белгілену талаптары

7. Дайындау

3. Бірінші бастамаларды әзірлеу

6. Жоспарлау

4. Бастамаларды талдау

5. Бір бастаманы таңдау

ЖОБА НӘТИЖЕЛЕРІ

• доклад, реферат дайындап, баяндау; әртүрлі шығармашылық жұмыстарды дайындау;
• пән бойынша апталықтың бағдарламасын жасау, мерейтойлардың ашуларын дайындау (ұйымдастырылған жоба);
• шағын қойылымдар, концерттер дайындау (проект – инсценировка);
• жобалар бойынша жасаған моделдерін пайдаланып көрме ұйымдастыру (проект – выставка);
• жоба бойынша видеофильм түсіру (проект – видеофильм);
• компьютерді қолданып, видеоклип, слайд, музыкамен сүйемелдеу (проект–мультимедия). 

  ОҚУ ЖОБАСЫ БОЙЫНША ЖҰМЫС КЕЗЕҢДЕРІ

Жоба мәселесі

Неліктен?

Жоба мақсаты

Қажеттілігі қандай?

Жоба міндеттері

Мәселенің өзектілігі

Нені?

Әдістері мен тәсілдері

Мақсатты тұжырымдау

Міндеттің қойылуы

Қалай?

Өнімді құру

Қалай жақсы болады?

Нәтиже

Жоспарлау

Нәтижесі қандай?

Ақпаратты іздеу,

өнімді құру

Күтілетін нәтиже

(Өнім, Таныстырылым)

Оқушылардың тақырыптағы, бөлімдегі оқу материалдарын білуге байланысты қажетті ақпаратты бастапқы білімдерді тестілеу арқылы алып, қол жеткен деңгейді анықтаймыз және осы арқылы оқушылардың берілген тақырыпты қандай дәрежеде игергендігінің сандық көрсеткіштерін аламыз. Оқушылардың білім жетістігінің бастапқы нәтижелері мен соңғы нәтижелері салыстырылып, білім, іскерліктің қандай деңгейде екенін біліп, нәтижелерін талдап, оқушылардың жетістігіне қорытынды жасаймыз. Тестілеу қорытындысы аяқталған соң міндетті түрде қателері талданады. Нәтижесінде оқушылардың жетістіктері пен кемшіліктері анықталып, кемшіліктердің алдын алу, себептерін жою жұмыстары жүргізіледі. Негізгі назарды оқушылардың қатесінің себептерін анықтауға аудару қажет.

Қазіргі сабақтарға қойылатын талап-оқушыны ойландыру,

іздендіру, сол арқылы өз бетінше еңбектеніп оқуға жол сілтеу екендігі баршамызға аян. Оқушының шығармашылық,зерттеушілік іскерлігін дамытып қалыптастру арқылы кез келген пәнде қызығушылықтарын арттыру кезіндегі мақсатқа жету кезеңінде жаңа технологияларды,олардың ұтымды әдіс-тәсілдерін пайдалану оқу-тәрбие үрдісінде өзінің оң нәтижелерін беруде.

Сонымен, жобаның тиімділігі –көзбен көріп,құлақпен естіп,есте сақтай отырып,оқушыны ізденіске,іскерлік пен танымдылық ынтаға,шығармашылық қабілетті жетілдіру арқылы түрлі мәселелерді шеше білуге,тапқырлыққа,ғылыми ізденіске жетелеуінде.

Жобалау технологиясы дегенде ұлы ғалым Конфуцийдің мына асыл сөздері еріксіз еске оралады: «Естігенімді-ұмытамын,көргенімді есте сақтаймын,өзім істегенімді меңгеремін». Жобалар әдісін педагогикалық технологиялар ретінде айтатын болсақ, онда бұл технология зерттеушілік, ізденістік және мәселелі әдістердің жиынтығы, өзінің мәнісіне қарай шығармашылық болып табылады. Жобалар әдістері – тек шынайы білім шоғырына ғана емес, оны қолдануға және жаңа білім алуға (кейде өз бетімен білім алу арқылы) бағытталған педагогикалық технология.

Сондықтан да Отандық және халықаралық тәжірибелерді талдау арқылы білім алушылардың оқу нәтижелерін критериалдық бағалаудың негізгі құрамдары анықталып ұсынылдуда. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың критериалдық жүйесінде қолданылатын критерийлер ұсынылды.Тек сол тәжірбиелерді тиімді пайдалана отырып, ел болашағы болар жастарды тәрбиелеуге өз үлесімізді қоса білсек болғаны.

Сөз соңында айтарым,егер мұғалімдер оқушыларға дұрыс бағыт,рухани азық беріп, іздену-зерттеу жұмыстарымен,шығармашылықпен жетелесе,жақсы оқытса,оқушылар де жан-жақты,білімді,дара тұлға болып қалыптасады. Тек осылай ғана әрбір технологияның тиімділігі анықталады.

Сабақта қолданылған шағын жобалар

6-сынып математика пәнін бақылау жұмысының дескрепторы

Тақырыбы: « Рационал сандарға амалдар қолдану »

Тапсырма тақырыптары

1. Амалдарды орындаңдар:

Тексеру элементтері

Жетістік деңгейі

А.1,7+2,8=

Мүлдем орындалмаса

Тиімді тәсілді пайдаланса

Балл

Ә. 4,1-0,2291=

0

2. Көбейтуді орындаңдар:

Жауабы дұрыс

Б. 13,123+5,024=

1

1

А)

В. 2,7075+0,93=

Мүлдем орындалмаса

Таңба ережесін сақтаса

Ә)

2 балл

0

1

Жауабы дұрыс

3.Бөлуді орындаңдар:

1

а.-72 :3 ;

Мүлдем орындалмаса

2 балл

ә. - 5,4 : ( -0,6)

0

Таңба ережесі сақтап,үтірді дұрыс қойса

Жауабы дұрыс

4. Су 4 құбырдан қатар ақса, хауыз 30 минутта толады. Су сондай мөлшермен 3 құбырдан қатар ақса, хауыз неше минутта толады?

1

Мүлдем орындалмаса

1

0

2 балл

Теңдеу құру

1

Шығару жолы дұрыс орындалса

1

Жауабы дұрыс

5. Теңдеуді шешіңдер:

Мүлдем орындалмаса

1

А.

Ә.

0

3 балл

Шығару жолы дұрыс орындалса

1

Пропорция ережесі сақталса

1

Шешімін толық жазса

Жауабы дұрыс

1

1

4 Балл

1-4 балл- « 2 »

5-7 балл – « 3 »

8-11 балл – « 4 »

12-13 балл – « 5 »

Топтық жұмыстар арқылы шағын жобалық жұмыстардан көріністер

Назарларыңызға рахмет!