Шынды? пен а?и?ат

Шындық туралы білген ұғымдарын кеңейтіп,ақиқаттың құндылық ретіндегі мәнін түсіндіру.

-адами қарым-қатынастағы бүкпесіз шынайылық,қоршаған ортадағы шындық пен ақиқат туралы түсінік беру;

-оқушыларды шыншылдыққа,адалдыққа,

шынайылыққа тәрбиелеу.

Б.Айтуқызы

Мұрат етіп шындықты,

Ақиқатқа жүгінем.

Адалдықты ардақтап,

Жалғандықтан түңілем.

Үлкендердің ақылын

Ақ бата деп ұғынам.

Шынын айтқан кішінің

Пәктігіне қызығам.

Өтірік айтып өрекпіп, Жамандыққа бармайық. Алдаймын деп өзгені,

Өзіміз ұятқа қалмай Әр нәрсенің байламын

Шындықпенен шешейік

Дақ түсірмей жүрекке,

Тәтті ғұмыр кешейік!

Шындық дегенді қалай түсінесіңдер?

Кез келген істің растығын қалай анықтауға болады?

Істің байыбына жету үшін қандай әрекет жасау керек деп ойлайсыңдар?

“ Өтірік өрге баспас,шындық түпте жатпас”

дегенді қалай түсіндірер едіңдер?

Адамды қандай қасиеттеріне қарап шыншыл дейміз?

Шындықты бағалап,айта білу адамгершілікті көрсетеді.

Адамның ойы мен сөзінде алшақтық болмауы үшін қажетті қасиеттің бірі-шыншылдық.

Адамның ойы мен істеген ісіне адалдық пен әділдік төрелік етсе,шындық ақиқатқа айналады.

Б.Адамбаев.

Келдібекұлы, Қазыбек би

(1665—1765)

қазақтың мемлекет және

қоғам қайраткері,

Әз Тәуке хан құрған «Билер кеңесінің» мүшесі,

атақты шешен

Қаз дауысты Қазыбектің атағы шығып тұрған кезде ауылына бір саудагер келіпті.

Түстеніп демалып болған соң Қазыбекке:

-Би бір сөз сұрайын деп едім,-дейді.

Қазыбек “сұраңыз” деп ырзалық білдіріпті.

-Біз бір керуен адам едік,өзара дауластықта,ойластықта,бірақ шешуін таба алмай қойдық.

” Сөздің атасы кім,анасы кім?”-депті.

Қазыбек ойланып жауап бергенше:

” Япырай,бұл сөзді саудагер ғана білмейді екен десек,

қазақтың Қазыбегі де білмейді екен ғой;биыл таппасаңыз,ендігі жылы табарсыз”,-деп үйден шығып кетіпті.

Қазыбек орнынан тұрып,іле-шала тысқа шықса,саудагер асығыс атына мінгелі жатыр екен.

-Япырмай,артыңа қарамай асығыс аттанғаның не?

Әлгі сөздің шешуін іздеп,ендігі жылы келіп,екі саудаңнан қаларсың,артыңа қарамайтын болып кет.

Сөздің атасы-бірлік,анасы-шындық!

Жолың болсын,жүрген жеріңе

айта жүр!-депті.

Саудагер Қазыбектен нені білгісі келді?

Саудагердің қойған сұрағынан нені байқауға болады?

Неліктен шындықты сөздің анасы дейміз?

Фариза Оңғарсынқызы Оңғарсынова

  (5.12.1939ж-23.01.2014ж)

қазақ ақыны,халық жазушысы,

журналист

Ф.Оңғарсынова

Сен бе деп жердің бар шамы,

Шарқ ұрып іздеп шаршадым.

Қалмады өлкемнің сай-белі,

Шындық-ай,ауылың қайда еді?

Анамыз:”Шындық-шың-құзда,

Жолы да тайғақ”,-деуші еді.

Көз тіктім әрбір жұлдызға,

Сол екен дедім мен сені.

Шындық-ай,көрініп көздерге,

Жар болсаң еді жолдасқа.

Торыққандары көп тоз жерге

Жақынырақ қонсаң болмас па?

Еркеназ Алтын,Зере үшеуі бір сыныпта оқиды,бір аулада тұрады.Бірақ соңғы кезде достардың арасында келіспеушілік болған сияқты.Еркеназ өзінен-өзі Зереге қырын қарап,Алтын мен Еркеназ жұмбақтай сөйлейтін әдет шығарды.Бұл қылығына түсінбеген Зере шындықты айтуды өтінді.

1.Қыздардың достығына

неліктен қылау түсті.

2.Оқиғаны әрі қарай

өрбіт немесе

өзгерте отырып,

жағдаяттың шешімін табыңдар.

Марғұлан кеше анасына өтірік айтып,тарих сабағынан алған екілікті жасырып қалды.Сынып жетекшісі ата-аналар жиналысы болатынын айтты.Журналдағы екілікті анасының көретінін ойлап,Марғұланның басы қатты.

1.Марғұланның орнында болсаңдар

не істер едіңдер?

2.Өтіріктің артында

шындық тұратынын қалай

түсіндіруге болады?

Әнел әкесіне берген уәдесін ұмытып кетті.

Жазғы демалыста дайындалып математиктер мектебіне түсем деген мақсатында ұмытып кетті.Жазда өте шықты,қалаға келген соң уақыттың бос өткеніне қатты қынжылды.Әкесіне шынын қалай айтуды білмеді.

1.Әнел шындықты қалай түсіндіреді

деп ойлайсыңдар?

2.Әнелге қандай ақыл қосуға болады?