Саба?ты? та?ырыбы: Электр о?шаула?ыш материалдар мен б?йымдар.
Маманды?ы: «Электрожабды?тар?а ?ызмет к?рсетуші электромонтер».
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: Теориялы? саба?пен ?ндіріс саба?ын ?штастыру, сымдармен кабельдерді? т?рлерімен таныстыру;
Дамытушылы?: О?шаула?ыш материалдарды? т?рлерін таныстыра отырып, о?ушыларды? д?рыс да?ды ?алыптастыруын к?здеу, теориялы? білімін практикада ?олдану ?абілеттерін дамыту;
Т?рбиелілік: Та?да?ан маманды?тары мен техника?а с?йіспеншілікпен, жауапкершілікпен, е?бекке ??рметпен ?арау?а т?рбиелеу;
О?у ?ндірістік ж?мыстар?а ?ажетті ??рал-жабды?тар: сымдарды? т?рлері,монтер пыша?ы, тістеуіктер;
Саба? барысы
І. ?йымдастыру б?лімі
- О?ушыларды? саба??а ?атысуы мен ??ралдарын тексеру;
- Лабораториялы? саба??а сай киімдерін тексеру;
- Топ?а б?ліп саба??а зейін аудару;
ІІ. Кіріспе н?с?ау
- Саба?ты? та?ырыбы ж?не ма?сатын таныстыру;
- Теориядан ?ткен саба?ты о?ушыларды? есіне салу,с?ра?тар кою;
1. Сым дегеніміз не?
Ж: о?шаулан?ан,т?сеу (прокладка) жа?дайына байланысты сырт?ы ?абы?ы орал?ан немесе то?ыл?ан бір немесе одан да к?п тарма?тардан т?ратын кабелдікб?йымды айтамыз.
2. Кабельдер мен сымдар электр энергиясында не ?шін ?олданылады?
Ж: кабельдер мен сымдар электр энергиясын беру ж?не тарату,сонымен ?атар электр ?ондыр?ыларыны? элементтерін бір-біріне жал?астыру ?шін ?олданылады.
3. Кабельдер ??рылысына с?йкес ?андай белгілермен белгіленеді? Ж: С – ?ор?асын, А – алюминий, Н – жанбаймын резе?ке, В – поливинилхлорид,
Б – ?ор?аушы ?абы?, Л –таспалы сауыт, П –жалпа? сымды сауыт, Г (гладкий – та?ыр )
4. Кабельді? сырт?ы ?абатына сипаттама бері?із.
Ж: Кабельді? сырт?ы ?абаты ?ор?асын, алюминий, резе?келі ж?не пластмассалы болады. Олар о?шаулан?ан талсымды жары?ты?, ыл?алды?, ?орша?ан ортаны? бас?а да зиянды ?серлеріні? салдарынынан механикалы? за?ымдалудан ?ор?айды.Кабельді ?р т?рлі жа?дайда т?сеу ж?не ж?ргізу кезінде кабельді? сырт?ы ?абаты ж?мыс істеу мерзіміні? ?за?ты?ы мен беріктігін ?амтамасыз етеді.
- Техникалы? ?ауіпсіздік ережелерін еске т?сіру;
Электр о?шаула?ыш материалдар мен б?йымдар ке?інен тарал?ан ж?не ?р т?рлі материалдар тобын ??райды.
Электлік о?шаулама лактал?ан маталарды сым ж?не кабельдерді о?шаулау ?шін ?олданылады.?олданылатын материалдар т?ріне ?арай жібек ж?не ма?та ?а?аз негізінде, органикалы? лактарды сі?дірген ж?не органикалы? кремний ж?не синтетикалы? лактар сі?дірілген шыны маталар негізінде шы?арылады.Лактал?ан маталарды? диэлектрлік ?асиеті жо?ары,минералды? майларды?, бензинні?, суларды? ?серіне т?зімді болып келеді.120-180°С –?а ?ыз?ан кезде ?за? ж?мыс істеу ма?сатында лактал?ан шыны матаны ?олданады. Лентаны? ?алы?ды?ы -0,05-0,24мм,орамны? ені - 690-1140мм, орамны? ?зынды?ы – 40 м.
Электр монтаждау ж?мыстарын ж?ргізу барысында аппараттарды? о?шаулама б?лшектерін, бакелиттік о?шауламаларды? беттерін ?аптау ?шін ашы? ?о?ыр т?сті ГФ-95 сі?діру лагын ?олданылады.Электр сымдарын монтаждау кезінде о?шаула?ыш тірек ретінде о?шаула?ыштар, сонымен ?атар ауылшаруашылы? саласында шы?ыршы?тар ?олданылады.?абыр?алар арасы мен аралы?тары о?шаулан?ан ??бырларды? орналасуына (??р?а? жерде) т?лкелер (втулкалар) ж?не ыл?алды жерлерде с?згілер ?олданылады.Б?л б?йымдар ат?аратын ?ызметіне ?арай сымдар мен ??бырларды? диаметрін есепке ала отырып, ?р т?рлі шы?арылары.О?шаула?ыш ??бырлар В-6, В-10, В-16 т.б с?згілерді? диаметрін к?рсететін Ф?Т (фарфорлы ?зын т?лке)немесе Ф?Т (фарфорлы ?ыс?а т?лке)болып белгіленеді.
О?шаула?ыш ??бырлар фарфорлы о?шауламалар мен ішкі сымдарды электрден о?шаулау ?шін ?ызмет етеді ж?не 3т?рлі ?лшемде ТФ-12, ТВ-16, ТФ-20 т?рінде шы?арылады.
ІІІ. Жабды?тарды ?олдана отырып жатты?у.
ІV. О?ушыларды? ?ндірістік ж?мыстары ж?не а?ымда?ы н?с?ау беру.
- Ж?мыс кезінде ?ауіпсіздік ережелерін са?тауды ескерту;
- Ж?мысты? уа?ытылы басталуын ?ада?алау;
- Звеноларды? ж?мыс орындарына д?рыс орналасуын тексеру, олар?а
??рал – саймандарын беру;
- Берілген тапсырманы? ?з д?режесінде орындалуын ?ада?алау;
V. ?орытынды н?с?ау.
- Орындал?ан ж?мыстарды ?абылдап алу ж?не ба?алау;
- Жіберілген кемшіліктердіне н?с?ау беру;
- Ж?мыс орнын жинау;
- ?йге тапсырма Б.Дурманов «Электромонтер»
§2.2 Электр о?шаула?ыш материалдар мен б?йымдар