Қазақтың ұлттық аспабы-домбыра

Сабақтың тақырыбы: Қазақ халқының ұлттық аспабы – домбыра.
Сабақтың мақсаты: 
білімділік: - оқушыларға мәдениет пен ұлттық аспаптар туралы мәлімет беру, жинақталған білімдерін пайдалана отырып, сөздік қорларын толықтыру.
тәрбиелік: - халқымыз қадір тұтқан күйшілердің шығармашылығымен таныстырылады, ұлттық мақтаныш сезімі тәрбиеленеді, эстетикалық тәрбие беріледі. 
дамытушылық: -есте сақтау, көру қабілеттері арттырылып дамытылады.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың көрнекілігі: ноутбук, музыка, слайдтар.

Пәнаралық байланыс: тарих, қазақ әдебиеті.

Сабақтың әдістері: сұрақ – жауап, әңгімелеу, іздену.

 Сабақтың  барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:     

Оқушылармен амандасу!

Сабаққа  дайындығын байқау. 

Осы жерде видео ролик «Адай» күйі орындалады. Жаңа біз қандай музыка тыңдадық? (оқушылар жауап береді). Бұл әуен қандай аспапта орындалып тұр? (оқушылар жауап береді). “Қазақтың қара домбырасын” барлығымыз білеміз. Ш. Сариевтің домбыраға байланысты  өлең шумақтарын оқып берейін:

Бабамыздың мұңысың сен домбыра,
Анамыздың сырысың сен, домбыра,
Қазағымның жүрегінен жаралған,
Даламыздың үнісің сен, домбыра!

1-слайд. Қазақтың ұлттық аспабын ат.

ІІ- Негізгі бөлім

 1.Жаңа тақырыпты  түсіндіру

 -кіріспе  сөзімді  айтамын

  -   Балалар,  бүгін  біз  сіздермен  қазақ халқының ұлттық аспабы -домбырамен  танысамыз. 

2-3-слайд. Домбыра туралы мәлімет беру

4-слайд. Дәптерімізге бүгінгі күнді және тақырыпты жазамыз.

 5-слайд.Мәтінмен жұмыс. 
1. Жаттығу.

Домбыра — қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады. Домбыра ежелде қазақтың тарихын баяндаған музыкалық аспаптардың бірі. Қазақ халқының атақты күйшілері: Құрманғазы, Дәулеткерей, Дина Нұрпейісова
Домбыра аспабы халықтық кәсіби өнердің туып - қалыптасуына, өркендеуіне негіз болған. Құрманғазы, Дәулеткерей, Дина Нұрпейісова т. б. даңқты күйшілердің төкпе, шертпе күй дәстүрлерінің тууы, дамуы осы Домбыра аспабымен тікелей байланысты.
Біздің заманымызға қазақ халқының ән - күйлері, жыр дастандары осы домбыра арқылы жеткен. Домбыраны әрбір қазақ қастерлеп үйінің төріне іліп қояды.

6-слайд. Жаңа  сөздермен  танысу.

Ішек-струна

Қолдану-использовать

Тұрмысы-быт

Кең тараған-широко распространный

Көне аспап-древний инструмент

Үйретеді-обучает

Рухани байлық-духовное богатство

Балаларға домбыраның суреті бар парақтар беріледі, сол параққа домыра туралы білгендерін жазып отырады.

7-слайд. Сұрақтарға жауап беріңдер (ауызша).

1. Домбыра қай халықтың аспабы?

2. Қазақтың өмірінде қандай орын алады?

3. Домбыра ненің қалыптасуына ықпал етті?

4. Домбыра нені баяндаған аспап?

8-слайд. Сөйледі дұрыс өқрап жаз.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

10-слайд. “Домбыра” – сөзіне фонетикалық талдау жасаймыз.

Домбыра – дом-бы-ра дом-бітеу буын, бы-ашық буын, ра-ашық буын

Д-дауыссыз, ұяң

О-дауысты, ашық, еріндік, жуан

М-дауыссыз, үнді

Б-дауыссыз, ұяң

Ы-дауысты, қысаң, езулік, жуан

Р-дауыссыз, үнді

А-дауысты, ашық, езулік, жуан

7 әріп, 7 дыбыс

Қорытынды:

Қазақ халқының ұлттық аспабын ата.

Домбыра неше ішекті аспап?

Қандай жанрдың қалыптасуына ықпал еткен?

Қазақтың несін баяндаған аспап?

Қазақ халқының

Екі ішекті

Күй

Тарихын

Үй жұмысы: Қазақтың күйшілерін жазып келу.

Бағалау: Жинаған домбыралары арқылы бағалау.

Домбыра — қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады. Домбыра ежелде қазақтың тарихын баяндаған музыкалық аспаптардың бірі.

Домбыра — қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады. Домбыра ежелде қазақтың тарихын баяндаған музыкалық аспаптардың бірі.

Домбыра — қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады. Домбыра ежелде қазақтың тарихын баяндаған музыкалық аспаптардың бірі.

Домбыра — қазақ халқының ең кең тараған екі ішекті, көп пернелі музыкалық аспабы. Ол – қазақтар өмірінде маңызды орын алатын, өзіндік музыкалық сипаты бар аспап. Алғаш эпикалық дәстүр шеңберінде жыр, толғау, термелерді сүйемелдеуге қолданылған домбыра кейін аспаптық шығарма – күй жанрының қалыптасуына ықпал еткен. Қазіргі кезде домбыра жеке әнді сүйемелдеуге, күй тартуға, халықтық-фольклорлық музыкада, классикалық шығармаларды орындауға қолданылатын, мүмкіндігі кең музыкалық аспап болып табылады. Домбыра ежелде қазақтың тарихын баяндаған музыкалық аспаптардың бірі.

1. Домбыра қай халықтың аспабы?

2. Қазақтың өмірінде қандай орын алады?

3. Домбыра ненің қалыптасуына ықпал етті?

4. Домбыра нені баяндаған аспап?

1. Домбыра қай халықтың аспабы?

2. Қазақтың өмірінде қандай орын алады?

3. Домбыра ненің қалыптасуына ықпал етті?

4. Домбыра нені баяндаған аспап?

1. Домбыра қай халықтың аспабы?

2. Қазақтың өмірінде қандай орын алады?

3. Домбыра ненің қалыптасуына ықпал етті?

4. Домбыра нені баяндаған аспап?

1. Домбыра қай халықтың аспабы?

2. Қазақтың өмірінде қандай орын алады?

3. Домбыра ненің қалыптасуына ықпал етті?

4. Домбыра нені баяндаған аспап?

1. Домбыра қай халықтың аспабы?

2. Қазақтың өмірінде қандай орын алады?

3. Домбыра ненің қалыптасуына ықпал етті?

4. Домбыра нені баяндаған аспап?

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.

ең кең —  тараған екі ішекті, Домбыра музыкалық қазақ халқының аспабы көп пернелі . маңызды орын Ол –өмірінде алатын, қазақтар өзіндік музыкалық сипаты бар аспап.