Просмотр содержимого документа
«"Местоимение" открытый урок»
Түсіну дәрежесін бағалау
Бағалау- одан арғы оқу туралы шешім қадылдау мақсатымен оқытудың нәтижелерін жүйелі түрде жиынтықтауға бағытталған қызметті белгілеу үшін қолданылатын термин.
Әрбір мұғалім бағалау әдістемесін білуге тиісті, яғни бұл ретте: дәрісхана тек емтихан өткізуді ғана емес, сонымен бірге емтихан неге және кім үшін өткізілетінін білуге тиісті.
Бағалау термині «жақын отыру» дегенді білдіретін латын сөзінен шыққандығы кездейсоқ емес, себебі бағалаудың негізгі сипаты бір адам басқа адамның не айтып, не істегенін немесе өзін өзі бақылау жағдайында өзінің дербес ойлауын, түсінігін немесе тәртібін мұқият бақылауы болып табылады. Бағалаудың барлық түрлеріне жалпы сипаттамалар тән және олар төмендегілерді қамтиды:
қадағалау;
алынған мәліметтердің интерпретациясы;
бұдан арғы іс әрекетті анықтауға бағытталған қорытынды.
(Мұғалімге арналған нұсқаулық 52- 53 беттер)
Мектептегі тәжірибе барысында оқушылардың білім алудағы түсіну дәрежесін бағалау мақсатында түрлі тәсілдерді қолдандым. Оқушыларға тапсырмалар беру арқылы олардың жауаптарына қарап олардың тақырыпты меңгергендігін не меңгермегенін қадағалай алдым. Түрткі сұрақтар арқылы жауаптарына қарай бағаладым. Егер оқушы жауап бере алмаса жетелеуші сұрақтар қою арқылы жауап алғаннан кейін «жақсы», «жарайсың» деген сөздермен жігерлендіріп қоямын.
-Тақырып бойынша мазмұнды ашатындай сұрақтар қойдым.
Мысалы: Сыныптағы Елдос(С деңгейінің оқушысы) деген оқушы:
«Оқиғаның қандай түрлері бар?» деген сұраққа «Сыйымды, сыйымсыз, ақиқат, тең мүмкіндікті» деп жауап берді.
- жекелеген оқушыларға арнайы сұрақтар қою; Мысалы : Айдарға(В деңгейіндегі оқушы) «Ықтималықтың классикалық анықтамасының формуласын өмірде қолдануға бола ма?» деген сұраққа«Ықтималықтың классикалық формуласын өмірде қолдануға болады. Мысалы, бәйгеде қатысқан аттар санына байланысты өз атыңның орын алуы не алмауын жобамен білуге болады. Егер 50 ат қатысса, орындар саны 5 орынға дейін берілетін болса, онда орын алу ықтималдығы 5\50 немесе 1\10 болады» деп мысал келтіру арқылы жауап берді.
Гауһарға (А деңгейінің оқушысы) «Ықтималдықтың классикалық анықтамасы мен статистикалық анықтамасының арасында қандай айырмашылық бар?» деген сұраққа «екі анықтаманың айырмашылығы классикалық анықтама ол нақты дегенді білдіреді, ал статистикалық анықтама жиілік деген мағынаны білдіреді» деп жауап берді.
Сұрақтарға сәйкес жауап беруде оқушылардың сабақты түсінгендіктерін , мысалмен дәлелдеп, өз ойларын айтқандықтарынан байқадым. Сабақты оқушылар қалай түсінгенін білу, сабақ қалай өткенін білу мақсатында кері байланыс орнаттым. Сонымен қатар оқушылардың жауаптары бойынша түрлі стакандармен бағалау: қызыл стакан, жасыл стакан, көк стакан сабаққа деген қызығушылықты арттырды. Ал саусақ арқылы бағалау, уақытты үнемдеуге көп ықпал етті.
Осы сабаққа байланысты оқушыларға сұрақтар қою арқылы оқушы мен мұғалiмнiң, оқушы мен оқушының арасында диалогтық қарым – қатынас орналады. Диалогтық әңгiмеде де мұғалiм сұрақтары мен оларға берiлген жауаптар, сонымен қатар оқушылардың сұрақтары да манызды. Мұғалiм оқушылардын жауабын бiлiм деңгейлерiн тексеру үшiн ғана емес, оларға өз ойларын анық жеткiзуге, дамытуға және кенейтуге мүмкiндiк беру үшiн де пайдаланады. Диaлог aрқылы бaлaлaр әңгiме - дебат, топтық әңгiме, сұрақ жауап, сaуал қою арқылы ой әрекеттерi жоғары деңгейге көтерiледi. Сабақта сөйлеу арқылы қарым – қатынас жасайды, яғни сұрақтар туындаған кезде, бiрлесiп тiл дамыту жұмыстарын жүргiзiп, сыни тұрғыдан ойлауға көмектеседi.
Менің ойымша диалогтық оқыту мұғалiммен оқушы арасында құрмет пен сенiмге негiзделедi, ұжымдық және өзара бiлiм алмасуға , ақпараттармен бөлiсуге жағдай туғызады. Қате жауаптары үшiн қорықпай өз ойларын еркiн жеткiзiп бiрiн – бiрi тындап, ой бөлiседi.Caбaқ беруде түсіну дәрежесіне байланысты диалогтық сұхпаттасу мұғалiмдерде, оқушаларда бiлiм алуға қомақты үлес қосады.Ол өз ара iс – қимылдың шын мәнiндегi тиiмдi түрi болып табылады.
