«Имандылы? — инабаттылы? бастауы» та?ырыбында?ы т?рбие са?аты

Тәрбие сағаты

Тақырыбы: «Имандылық — инабаттылық бастауы»

Отырыс өткен мекен-жай: Оқу орнының мәжіліс залы

Ұйымдастырушы: І курс топ жетекшісі

Қатысушылар: шақырылған қонақтар, мамандар, оқытушылар, І - IV курс студенттері, олардың ата-аналары

Кездесу барысы:

А) Кіріспе (тәрбие ісі жөніндегі жетекшінің сөзі)

Ә) «Жанұядағы имани тәрбиенің ерекшелігі» атты сауалнама

Б) «Отбасындағы имани тәрбиенің негіздері» тақырыбындағы мешіт қызметкерінің баяндамасы

В) Білім ордасы мен ата-ананың ынтымақтастығы (пікір алмасу)

Г) Жастардың діни сауаты мен білім сапасын көтеру мәселесі

А) Кіріспе сөз

Ә) «Жанұядағы имани тәрбиенің ерекшелігі» атты сауалнаманың келесі сұрақтарына жауаптар алынды:

Жасөспірім және кәмелетке толған балалары бар ата-аналарға арналған сауалдар

1 Қандай құндылықтарды өз жанұяңыз үшін бәрінен бұрын ең маңызды деп атай аласыз?  Астын сызыңыз. бірнеше жауап болуы мүмкін.

• Отбасы

• Адамгершілік

• Отан

• Денсаулық

• Білім

• Достық

• Шығармашылық

• Мансап

• Басқасы (толықтырып жазыңыз)…………………………………………

2 Қалай ойлайсыз, оқу орны неге ең көп мән беруі тиісті?

• оқытуға

• тәрбие беруге

• оқу мен тәрбиені ұштастыруға

3 Сіздіңше, балаға оқу орны не беруге міндетті, ал нені – отбасы мен ата-анасы беруге тиісті?

4 Оқу орны атқаруға тиісті қызметтер:

• оқыту

• тәрбие беру

• оқыта отырып тәрбие беру

• Басқасы (толықтырып жазыңыз)…………………………………………

5 Жанұя атқаруға тиісті қызметтер:

• оқыту

• тәрбие беру

• оқыта отырып тәрбие беру

• Басқасы (толықтырып жазыңыз)…………………………………………

6 Меніңше, иман дегеніміз  - …………………………………………………….

7 Сіз өзіңізді иманды адаммын деп санайсыз ба? ………………………………………………………………………………….

8 Балаңызды діни сенімге тәрбиелеу қажет деп ойлайсыз ба? Астын сызыңыз: иә, жоқ, білмеймін.

9 Баланың діни сауатын ашып, имани тәрбие беруге кім жауапты деп есептейсіз? Астын сызыңыз:  жанұя, оқу орны, қоғам, ешкім.

10 Балаңыздың бойында оны иманды тұлға етіп қалыптастыруға көмектесетін қандай қасиеттерді тәрбиелеп жатырсыз?………………………

11 Ол үшін жанұяңызда қандай әдіс-тәсілдерді пайдаланасыз?………………

12 "Біз үй ішінде баланың иманын нығайтатын келесідей салт-дәстүрлерге бағынамыз":…………………………………………………………………………

13 Топ жетекшісіне бейресми түрде білімгерлердің имандылығын арттыру үшін қандай кеңес берер едіңіз? …………………………………………………

14 Білімгерлерді имандылыққа тәрбиелеп, сіңіруге, сіздіңше, қандай іс-шаралар септігін тигізеді? ………………………………………………………

15 Білімгерлерді имандылыққа тәрбиелеп, сіңіруге, сіздіңше, қандай іс-шаралар септігін тигізбейді?………………………………………………………

Студенттерге арналған сауалдар:

Аты-жөнің…………………………………………………………………………

1 Иман деген не? Иман дегеніміз – ………………………………………………

2 Дін деген не? Дін дегеніміз – …………………………………………………

3 Қай дінге сенесің? Менің дінім келесідей аталады:……………………………

4 Сенің дініңде иман деген түсінік бар ма? Менің дінімде иман дегеніміз……

5 Өз дініңе қаншалықты беріксің? Мен келесідей құлшылық жасаймын:……

6 «Иманды болу» деген нені білдіреді? Иманды болу деген –…………………

7 «Имани тәрбие» нені білдіреді? Имани тәрбие беру деген …………………

8 Имани тәрбиенің қандай маңызы бар? Имани тәрбие келесідей нәтиже береді: ………………………………………………………………………………

9 Иманды азаматтың дін алдында жауапкершіліктері бар ма? Астын сыз: иә немесе жоқ

10 Әр жас қазақстандық қандай болуға тиіс ? Әр жас қазақстандық …………

Б) Қаланың бас мешітінің имамы баяндама оқыды.

Кездесудің құрметті қонағы бірнеше жылдан бері өңірде дініміздің дамуына айрықша үлес қосып келе жатқан азамат,тәжірибесі мол, білімді де білікті маман ретінде имандылықтың неден басталатынын тілге тиек етіп, жастарға маңызды мағлұмат берді. Сонымен қатар мешіт қызметкерлерінің қоғамда иманды жастардың артуына ауқымды үлес қосып келе жатқанын, өткен жылдарда атқарған игі жұмыстары жайлы да айтып өтті.

Имам: Бейбітшілік пен мейірімділікке шақырушы асыл дініміз адам баласын кешірімді, қайырымды болуға үндейді. Бұл жайында Алла Тағала қасиетті кәләмінің «Ағраф» сүресінің 199-аятында былай дейді: (Мұхаммед) кешірім жолын ұста және оларға туралықты әмір ет. Сондай-ақ, надандардан бет бұр». Асыл діннің тарихында алтын әріптермен жазылатын айтулы уақиғалар, ұлы жеңістер кешірім мен мейірім, тақуалық пен көркем мінез арқылы іске асқан. Кешірім адамзат арасындағы салқынды жылытатын, мұңлыны қуантатын қасиет. Кешірім бір-бірімізге деген сүйіспеншілікті, махаббатты арттырады. Кешірім бірін-бірі жек көретіндердің амалын босқа шығарып достастырады. Құран кәрімде «Жақсылық пен жамандық тең емес. Жамандықты ең көркем түрде жолға сал. (Жамандыққа қарсы жақсылық қыл.) Сол уақытта сені мен екеуің араңда дұшпандық болған біреу, өте жақын достай болып кетеді» (Фуссилат, 34 аят.) дейді.

Хақ діннің ақиқаты сондай биік дәрежедегі көркем қатынастың нәтижесінде жүректердің төрінен орын алды. Мұны тарихтың өзі дәлелдеп бергенін бүгінде баршамыз білеміз. Алла елшісі (с.а.у.) былай дейді: "Егер кімде үш қасиет болса, Алла тағала оның есебін жеңіл етіп және мейірімімен жәннатқа кіргізеді. Сонда сахабалар Алла елшісіне (с.а.у.) ол қандай қасиет деп сұрайды? Сонда пайғамбарымыз (с.а.у.) былай дейді: "Бермегенге беруің, сенімен арасын үзген адаммен қарым-қатынас орнатуың және саған зұлымдық еткен адамды кешіруің. Егер осы амалдарды істесең жәннатқа кіресің"-дейді.

Міне, қадырменді ағайын, сүннетін салтына, дінін дәстүріне ұштастырып тірлік кешкен халқымыз шариғат бұйрықтарын, дінін діліне айналдырып, «Таспен ұрғанды аспен ұр», «Кең болсаң кем болмайсың», «Ақ сауыттың жағасы бар – жеңі жоқ. Шын жақсының ашуы бар – кегі жоқ» деп қызыл тілмен өрнектеген».

Жамағатты бірлікке, кешірімділікке үндеген уағыздан соң имам:

Дінен қайтқандар мен қасарушыларды тәубеге шақыру кітабында Қасиетті Құран-Кәрімде «Аллаһқа серік қосқанның күнәсі және оның дүние-ақыреттегі жазасы туралы.Аллаһ тағала; «Расында,ширк-зор зұлымдық.Егер Аллаһқа ортақ қоссаң,әлбетте амалың жойылып,анық зиян шегушілерден боласың»,-деген/ «Зумәр»сүресі,65-аят./ Пайғамбарымыз Мұхаммед Мұстафа (с.ғ.с)-ның хадистерінде Ибн Масғудтан/р,а/,Ол; «Бір кісі; «Уа Аллаһтың елшісі ! Жәһилият дәуіріндегі ісіміз үшін жауапқа тартылымыз ба?-деп сұрағанда,Пайғамбар/с,ғ,с/; «Исламда жақсы амалдар істеген/адам/ жәһилият дәуірінде істегендері үшін жауапқа тартылмайды, ал Исламда жаман істер істеген бұрынғысы үшін де,кейінгісі үшін де жауапқа тартылады»,-деді. 

В) Білім ордасы мен ата-ананың ынтымақтастығы (пікір алмасу)

Жарыссөзге қатысқандар: оқу орнының жетекшісі, ұстаздар, тәрбие ісі жөніндегі жетекші, І - IV курс студенттері, ата-аналар, топ жетекшілері және оқу орнының психологы.

Тәрбие ісі жөніндегі жетекші: "Имандылық дегеніміз не?"- деп әлі дағдарып жүрген қоғам мүшелері бар. Бұл ұғымның шынайы мәнін түсіндіріп жатқанымыз еш артықшылық етпейді. Үйімізде тәрбиенің осындай маңызды тетігіне қаншалықты мән беріп жүрміз деп бір сәт ойланғанымыз дұрыс шығар. Жас та болсақ әрбіріміздің артымыздан еріп, өсіп келе жатқан ұрпақтарымыз бар.

Оқу орнының жетекшісі: Бүгінгі жас - ертең бір шаңырақтың иесі. Қазіргі жасөспірімге бөлінген көңіл мен берілген тәрбие болашақтың кілті болмақ. Қоғамның гүлденуі дер кезінде айтылған ұлағатты сөзден басталады.

І курс топ жетекшісі: Тағылым айтар діндар адамдар барда саналы жастың қатары сарқылмайды. Себебі әлеуметтену процесінің әр кезеңі маңызды, жасөспірімдер түзде жүргенде, яғни мектеп пен жоғары оқу орнында білім алып жүріп сауатты мұғалімдер мен дінтану мамандарының ақыл-кеңестеріне қашанда құлақ асауға дайын. Бүгінгі тәлімді әңгіме санамызға сіңіп, ой тастасын. Жүрген ортамызда имани тәрбие алған, оның мәнін жете түсінген жастар мен аға буын саны арта берсін деп тілеймін.

Психолог: Діни тәрбие жеке бас этикасынан алыс жатпайды. Екеуі де бір мақсатта жұмыс істейді. Сондықтан отбасы болып зиялы діни көзқарастар шегінде иман келтіргендер ұтпаса, ұтылмайды.

Студенттің ата-анасы: Үйдегі тәрбиенің жөні бір бөлек, сырттан алынған тәлімнің өз алдына бір бөлек екенімен келісемін. Алайда әке-шешенің барлығы білімді де көзі ашық деуге келмейді. Сондықтан біз, ата-аналар, білімді ұстаздармен, дін қызметкерлеріне көп үміт артып, балаларымыздың түзу жолдан таймауларын тілеп, тақымдарын қысып отырамыз.

104 топ студенті: Көп нәрсені білмеген екенбіз. Осындай кездесулердің жиі болғанын қалаймын.

404 топ студенті: Расымен, көкейде жүрген талай сауалға жауап алдық. Осындай білімнен сусындағанымыз болашағымызға зор игілік әкеледі деп ойлаймын.

Г) Жастардың діни сауаты мен білім сапасын көтеру мәселесін талқылау негізінде келесі ұсыныстар қабылданды:

Жасөспірімнің санасына сапалы білім, иман мен тәлім-тәрбие қонуы үшін оқу орны мен ата-ана тығыз байланыста болуы қажет.

Бойжеткен мен бозбала үшін ата-ана тек меценат, яғни асыраушының рөлін атқармай, оның білім мен өмірлік тәрбие алу жолындағы нағыз серіктесі болуы қажет, баламен көзбе-көз сөйлесіп, оған әртүрлі жағдайда ақыл-кеңес бере білуге тиісті.

Ата-ана ер жетіп қалған баласына көбірек уақыт бөліп қадағалап, бағыттап, бағалап, білім алудағы олқылықтарын анықтап, дер кезінде көмектесіп отыруы керек. Дін мәселесінде ата-ана баласына педагогикалық көмек көрсететіндей дәрежеде болуы керек.

Буыны қатаймаған жастар өздерін-өздері жетілдіру бағытында жұмыс істеуге тиіс (газет, журнал, теледидар).

Қорытынды сөз