Кіріспе с?з: «?нер алды – ?ызыл тіл». М?нда?ы ?ызыл тіл – жылтыра?ан сылдыр с?з емес, ол ?иыннан ?иыстырып айтыл?ан ?тымды да ж?йелі с?з деп ??у керек. С?зден ?тылу а?ыл мен ойды? жетімсіздігі.
Б?хар жырау «?ол бастаудан с?з бастау ?иын»,-десе, Абай: «Тіл ?нері – дертпен те?»- деп ба?ала?ан. Ендеше с?зді о?ды-солды сапырылыстырып, С?йлей беруге болмайды, орнын тауып, ойлы с?йлеу керек.
Ендеше, «С?з мергені» сайысымызды бастайы?. Алдымен, ?діл?азыларды сайлайы?.
Сайысымыз 8 б?лімнен т?рады. Кім сайыс тапсырмаларды к?п ?рі д?рыс орындаса, сол же?імпаз болады.
І б?лім: «Б?зып с?йлеме, т?зік с?йле».
Берілген ?ле?дерден ?ате с?здерді тауып, д?рысын айту керек ж?не ?ле?де ?андай бала туралы айтыл?анын табу керексі?дер.
Просмотр содержимого документа
«"С?з мергені" сайысы»
Сөз мергені (сайыс)
Мақсаты: ана тілі туралы кең түсінік бере отырып, тіл байлығын, шешендігін көрсетіп нақыл сөздер, мақал – мәтелдер арқылы оқушы дүниетанымың ой өрісін дамыту. Қасиетті ана тілін қастерлеуге, құрметтеуге тәрбиелеу.
Жоспар
«Сәлем – сөздің анасы» (таныстыру)
«Мақал – сөздің мәтегі» ( мақал сайысы)
«Тапқыр дос » (өлең жолын дұрыс қой)
«Сөз тапқанға қолқа жоқ» (жұмбақ сайысы)
«Адасқан әріптер»
Шығармашылық тапсырма
Топ басшыларының сайсы
Қолыңда болса бар билік,
Қапа болып қалмаңыз.
Алдыңа келсе, бітпес дау,
Әділін айтып қорғаңыз.
Әділ қазылармен таныстыру.
І – топ: «Алғырлар» тобы
ІІ – топ: «Тапқырлар» тобы
2. Мақал – мәтел сайысы.
І – топ: Алғырлар
Өнер алды – қызыл тіл
Қос тіл – қос қанатың
Ана сүті бой өсіреді
Ана тілі ой өсіреді.
Білім кілті – тіл.
Сөйлесе білген, үйлесе біледі
ІІ – топ: Тапқырлар
Сөздің көркі – мақал
Атасы – ақыл
Анасы – тіл.
Арқаның ұзыны, сөздің қысчқасы жақсы
Аз да болса сөз болсын.
Темірді қызған кезде соқ.
3. Тапқыр дос. (Өлең жолын дұрыс қой)
«Алғыр» тобы
Туымсың, тілім, ана желбіреген.
Төккен, нұрымсың, шуақ, тілім, ана
Алтыным, байлығым, бар, менің, тілім.
Желек, нуымсың, тілім, жасыл, ана
Ана тілім – желбіреген туымсың,
Ана тілім – шуақ төккен нұрымсың.
Тілім менің бар байлығым нұрымсың
Ана тілім – жасыл желек нуымсың.
«Тапқыр» тобы
Ғой, бәрі де, арқасы, ана, тілдің,
Мүлдем, жас – кәрі де, тілсіз, сөйлей, алмас
Тұтып, ана, құрмет, әрқашан тілді.
Әлі де, дамытайық, тілімізді.
Ана тілдің арқасы ғой бәрі де
Тілсіз мүлдем сөйлей алмас жас кәрі де
Ана тілді құрмет тұтып әрқашан.
Тілімізді дамытайық әлі де.
«Алғыр » тобына
Құлақтан кірген суық....... (сөз)
Жүрекке барып мұз болар.
Таза мінсіз асыл...... (тас)
Су түбінде жатады.
Таза мінсіз асыл сөз.
Ой түбінде жатады.
Бас кеспек болса да, ..... кеспек жоқ. (тіл)
Сөз анасы – құлақ, ..... анасы – бұлақ. (су)
Ілім – бұлақ...... – шырақ . (білім)
«Тапқыр» тобы
Жігіт бір сырлы, ..... қырлы болсын. (сегіз)
Тіл тас жарады, тас жармаса ..... жарады. (бас)
Ине көзінен сынады, .... сөзінен сынады. (шешен)
Айтылған сөз атылған..... тең. (оқпен)
.......... сөз – жарым ырыс. (жақсы)
Жұмбақ сайысы
«Алғыр» тобы
Тал басында түндіксіз отау. (ұя)
Моншағымен көктің.
Тестім түбін шөптің. (тамшы)
Күші басым, денесі жоқ,
Аралайтын белесі көп. (жел)
Тындырып адам жұмысын,
Тазартып үйдің жуды ішін.
Кейде дауыл соғады,
Кейде ішіне сорады (шаңсорғыш)
Ішегіне мұз қатқан,
Өзін – өзі мұздатқан. (тоңазытқыш)
Өшпес ізін бала кезден ұнаттым. (қаламмен жазу)
«Тапқыр » тобы
Тау басына шөп шықты және ол көп шықты. (сабақтаулы ине)
Сақалы жоқ, шашы бар, бет – аузы жоқ, басы бар,
Белін бекем байлаған, қоқысты қоймаған айдаған. (сыпырғыш)
Тау басына шөп шықты және ол көп шықты. (шаш)
Бауыздасаң, су ағар. (қауын)
Арқаным бар тым ұзын,
Ала алмайсың бір үзім. (жол)
Шешсен тіл, сөзге жүйрік болғанымен,
Не пайда үндемейді адам жоқта. (домбыра)
Адасқан әріптер:
А І А Т Н І Л Н
І Б Л У
П Ы З М А Р ЫЦ
І Т Л
А Б Л Й Қ Ы
Топ басшыларының сайысы. Викториналық сұрақтар.
«Алғырлар» тобы
Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігін қашан жариялады? (16 желтоқсан)