Танымдық сайыс. "Ана тілім-айбыным"

Cайыс «Кім көп біледі?»
Сабақтың мақсаты: Ана тілінің маңызы мен қоғамдағы орны туралы жас ұрпақтың ана тілінің қадір қасиетін түсіне білуін, сүйе білуін арттыру. Балаларды  туған  тілін  сүюге, оны  қорғауға  және қамқорлық жасауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: суреттер, плакаттар, шарлар
Түрі: жарыс сабақ
Әдісі: сұрақ - жауап
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі
- Құрметті оқушылар мен ұстаздар бүгін 3 «Д» сынып оқушылары арасындағы «Кім көп біледі?» атты сайысқа қош келдіңіздер. Алдымен  сабағымызды  шаттық  шеңбермен  ашайық.
-Балалар дөңгеленіп, бір-біріңнің қолдарыңнан ұстап көрейкші. Не сезініп тұрсыңдар? 
-Жылулық.                 
 –Осы алақан жылулары арқылы жақсы тілектер айтайықшы.
  –Аспанымыз ашық болсын! 
-Деніміз сау болсын!
-Көк туымыз биік болсын!
-Нанымыз көп болсын! 
-Ата- анамыз аман болсын! 
-Көп жасаңдар, айтқан тілектерің қабыл болсын. 
–Балалар біз қай  республикада  тұрамыз?
-Қазақстан Республикасы. 
–Біздің президентіміз кім?
-Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 
-Біз қай тілде сөйлесеміз?
-Қазақ тілінде сөйлейміз.
–Қазақстан  Республикасының рәміздерін, перне тақтадан тауып,  кім  айтып береді?
-Ту, елтаңба, әнұран. 
–Ал, енді бәріміз бірігіп, әнұран орындайық.(Әнұран орындалады) 
Сайыстың алдында тіл туралы белгілі адамдардың айтқан сөздерін еске түсірейік. 
Шыңғыс Айтматов: «Тіл жоқ жерде, ұлт жоқ». 
Максим Горький: «Тіл аспап сияқты, оны жақсы білу керек, оны меңгеру керек» .
Бауыржан Момышұлы: «Тіл дегеніміз - қай халықтың болмасын, кешегі, бүгінгі ғана емес, ертеңгі де тағдыры». 
Махмұт Қашқари: «Игі істің басы - тіл, тәрбие басы - тіл». 
Нұрсұлтан Назарбаев: «Тілден артық қазына жоқ, тілден артық қасиет жоқ». 
Ал енді сайысымызды бастайық. 
Сайыс 7 бөлімнен тұрады
1. Сұрақ-жуап

2. Білгіштер

3. Аудармашылар

4. Жалғасын тап (мақал - мәтелдерден жарыс)
5. Ойлан, Тап!

6. Сурет салу

1 - жүргізуші:

Ғылымның сырын ұғына
Шығыңдар білі шыңына
Ұқыптылық пен зеректік
Жеткізер сіздей өренді
Білімнің нәрлі сырына.

2 - жүргізуші:

Ал келіңдер, келіңдер,
Бір - біріңе еріңдер
Біліміңді тексеріп
Бәйгеге қатысып көріңдер
Бәйгеге түсіп жарыспай
Жүйріктің бағы жанар ма
Білім мен өнер жарысып
Тәрбие – тәлім табар ма
Бұл бәйге ойдың бәйгесі
Кім жүйрік ойға сол алда - дей отырып сайысымызды бастаймыз.

Сайысымыздың 1- кезеңі бойынша сұрақ-жуап.
1. Білім күні (1 қыркүйек)
2. Қазақтың ұлттық аспабы (домбыра)
3. Қазақтың тұңғыш ғарышкері (Тоқтар)
5. Қазақстан халқы өзінің тұңғыш президентін қашан сайлады? 1991 ж 1. 12
6. Қазақстанда тілдер күні қашан? (22 қыркүйек)
7. ҚР - ның Конституциясы қашан? (30 тамыз 1995ж)
Екінші сайысымыз «Білгіштер» сайысы. 
 Шарты : Кім қанша мақал айтса , жеңіске жетеді.

Сергіту сәті:

Мынау менің жүрегім, бәрі осыдан басталады.
Мынау менің басым, ақылды
Бәрі осы басқарады.
Мынау менің, оң қолым
Мынау менің, сол қолым
Барлық істі басқарады.

Үшінші сайысымыз «Аудармашылар» сайысы. 
 Шарты: Берілген мақал-мәтелдерді орыс тіліне аудару. (Әр дұрыс жауапқа бір фишка беріледі.) 
 Тазалық- денсаулық кепілі . (Чистота –залог здоровья.) 
 Еңбек оздырады. (Труд прославляет.) 
 Не ексең, соны орасың .( Что посеешь ,то и пожнешь.) 
 Отан - оттан да ыстық. (Родина –жарче огня.) 
 Оқу –білім бұлағы, білім - өмір шырағы. (Учение- родник знаний,знание - лучик жизни.) 
 Отансыз адам ормансыз бұлбұл. (Человек без Родины, что соловей без леса.)

Төртінші кезеңі: «Жалғасын тап!» мақал - мәтелдер жарысы.
1. Жылы - жылы сөйлесең,... (жылан інінен шығар)
2. Ас атасы - ......../нан/
3. Өз елім -........................../өлең төсегім/
4. Оқу білім бұлағы,............. /білім өмір шырағы/
5. Кітап білім................. /бұлағы/
6. Отан................................................ /оттан да/ ыстық
7. Жүз теңгең болғанша жүз....... болсын (дос друг)
Бесінші кезең «Ойлан, тап!»

1. Футболшының алаңдағы ойын заты (доп - мяч)
2. Қабат – қабат қаттама, ақылың болса аттама (кітап - книга)
3. Жеті қазынаның бірі (ит - собака)
4. Ұшқан.... жүгірген аң бәрі тамақ (құс - птица)
5. Сағат сайын қағылады
Тек мектептен табылады. (Қоңырау - звонок)
6. Бірінші байлық (денсаулық - здоровье)
7. Күн мен түн теңелетін жыл мезгілі (көктем - весна)
8. 5пен бестің қосындысы (он - десять)
9. Ең қымбат адам (ана - мать)
10. Қалқиып екі құлағы
Елеңдеп қорқып тұрады (қоян - заяц)
Алтыншы сайысымыз « Сурет сайысы». 
 Шарты : 1.Берілген мақал-мәтелдер бойынша сурет салу. 
2.Сурет бойынша мақал-мәтелдің мазмұнын ашу. 
(Әр дұрыс жауапқа бір фишка беріледі.) 
 Адам досымен мықты, ағаш тамырымен мықты. 
 Білім-өмір шырағы. 
 Білім - теңіз, мектеп - кеме.

ҮІІІ. Қорытынды. (Толғаныс) 
1.Бүгінгі сайыс сендерге ұнады ма? 
2.Сайыс қалай өтті? 
3.Мемлекеттік тілді үйренуде мақал-мәтелдерді білу не үшін қажет?

-Ана тілі біздің туған анамыз.
Анамыздай сыйлап, бағып қағамыз.
Өзіміздің сондай болмақ бағамыз.

«Анасынан берер ұл» деп қорғаймыз – деп  бүгінгі сайысымызды аяқтаймыз.