Баяндама "О?ушыларды? о?уда кездесетін ?иыншылы?тарын жою?а к?мектесу."
Баяндама "О?ушыларды? о?уда кездесетін ?иыншылы?тарын жою?а к?мектесу."
О?УШЫЛАРДЫ? О?УДА КЕЗДЕСЕТІН ?ИЫНШЫЛЫ?ТАРЫН ЖОЮ?А К?МЕКТЕСУ
Мажитова Г.М.
Павлодар ?аласыны? №34инновациялы? ?лгідегі жалпы орта білім беру мектебіні? м??алімі.
?з пікірін, ойын ?орша?ан орта?а жеткізе алмау, т?сіндіре алмау т?л?аны жа?ымсыз сезімге ?шыратады. Б?л жетіспеушіліктер т?л?аны? толы??анды жетілуіне кедергі келтіреді.
Психикалы? кеш дамитын (ПКД) ж?не аутизм ?иынды?тары бар балаларды о?ыту ерекше с?раныстарды ?ажет етеді, біра? оларды? достары болмауы, о?шауланып ?алуы ж?не тентектерді? маза?ына ?шырауы м?мкін. Сынып ішінде ?з ?абілеттерін, біліктіліктерін к?рсетуде де ?иынды??а тап болады.
Дегенмен м??алімні? о?ыту кезіндегі ?иынды?тарды же?у ?шін ?олданатын бірнеше стратегиялары бар. Сонды?тан, е? біріншіден, м?ндай балаларды о?ытатын м??алімдерді? арнайы біліміні? бол?аны ж?н.
?орша?ан орта: визуалды т?сілдерді ?олданы?ыз, мысалы, ауызша ж?не жазбаша с?йлеуді ымдау, дене ?имылдарымен толы?тыру?а болады. К?рнекті кесте жаса?ыз. М?мкіндігінше б?где дыбыстардан алша?таты?ыз. Ж?мыста г?л терапиясын ?олданып, саба?ты ?те жар?ыра?ан заттармен ауырлатудан аула? болу керек.
Т?ра?ты режім: балаларды о?ытуды же?ілдетуге ж?не олар ?зін ?ам?орлы?та сезінуі ?шін м?ны? ?мірлік ма?ызы зор. Егер де к?н т?ртібі ?згеріп жатса, ол туралы балалар?а алдын ала хабарлауды ?мытпа?ыз. Жа?а м??алімдерді алдын-ала таныстыры?ыз. Балалар болаша?та одан ?оры?пау ?шін, таныстыру барынша д?йектілікпен ж?ргізілуі керек.
??рмет: егер балалар ж?птасып, топтасып ат?арылатын ж?мыстарда ?здерін еркін сезіне алмайтын болса, оларды м?жб?рлеуді? ?ажеті жо?.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Баяндама "О?ушыларды? о?уда кездесетін ?иыншылы?тарын жою?а к?мектесу."»
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ОҚУДА КЕЗДЕСЕТІН ҚИЫНШЫЛЫҚТАРЫН ЖОЮҒА КӨМЕКТЕСУ
Мажитова Г.М.
Павлодар қаласының №34инновациялық үлгідегі жалпы орта білім беру мектебінің мұғалімі.
Өз пікірін, ойын қоршаған ортаға жеткізе алмау, түсіндіре алмау тұлғаны жағымсыз сезімге ұшыратады. Бұл жетіспеушіліктер тұлғаның толыққанды жетілуіне кедергі келтіреді.
Психикалық кеш дамитын (ПКД) және аутизм қиындықтары бар балаларды оқыту ерекше сұраныстарды қажет етеді, бірақ олардың достары болмауы, оқшауланып қалуы және тентектердің мазағына ұшырауы мүмкін. Сынып ішінде өз қабілеттерін, біліктіліктерін көрсетуде де қиындыққа тап болады.
Дегенмен мұғалімнің оқыту кезіндегі қиындықтарды жеңу үшін қолданатын бірнеше стратегиялары бар. Сондықтан, ең біріншіден, мұндай балаларды оқытатын мұғалімдердің арнайы білімінің болғаны жөн.
Қоршаған орта: визуалды тәсілдерді қолданыңыз, мысалы, ауызша және жазбаша сөйлеуді ымдау, дене қимылдарымен толықтыруға болады. Көрнекті кесте жасаңыз. Мүмкіндігінше бөгде дыбыстардан алшақтатыңыз. Жұмыста гүл терапиясын қолданып, сабақты өте жарқыраған заттармен ауырлатудан аулақ болу керек.
Тұрақты режім: балаларды оқытуды жеңілдетуге және олар өзін қамқорлықта сезінуі үшін мұның өмірлік маңызы зор. Егер де күн тәртібі өзгеріп жатса, ол туралы балаларға алдын ала хабарлауды ұмытпаңыз. Жаңа мұғалімдерді алдын-ала таныстырыңыз. Балалар болашақта одан қорықпау үшін, таныстыру барынша дәйектілікпен жүргізілуі керек.
Құрмет: егер балалар жұптасып, топтасып атқарылатын жұмыстарда өздерін еркін сезіне алмайтын болса, оларды мәжбүрлеудің қажеті жоқ. Осы мақсатта сыныптағы ПКД балалардың және аутист-балалардың кімдермен қарым-қатынас жасайтынын білу керек. Бұған «Достар ортасы» немесе «әлеуметтік тарих» сияқты жаттығулар көмектесе алады.
Мадақтама: баланың қарым-қатынас жасау үшін қабылдаған барлық әрекеттерін марапаттаңыз. Баланың ауызекі тілін жөндеуден аулақ болыңыз, одан да сөйлеуді дамытатын жақсы модельдермен және мүмкіндіктермен қамтамасыз етіңіз. Баланың әлеуметтік дағдыларын, тіл қолданысын арттыруды баланың қызығушылық танытатын істері арқылы жүзеге асырыңыз[1, 22 бет].
Егер баланың сөйлеу тілінде қиындықтар болған жағдайда ұсынылатын шешімдер
Оқушыға берілген сұраққа жауап беру үшін қосымша уақыт алуына мүмкіндік беріңіз;
Оның өзара қарым-қатынастан алар пайдасын бақылаңыз.
Осындай санаттағы балаларға көмегі болуы мүмкін қарым-қатынас жүйесін зерттеудегі британдық ымдау тілі (BSL) немесе Makaton тәжірибелерін зерделеңіз.
(пәнді анықтауға арналған сөздерді қоса алғанда) жаңа сөздерді оқытыңыз.
Сөз қолданысына, сөздердің орын тәртібін жүйелендіруге арналған тапсырмалар беріңіз.
Ауызекі сөйлеу дағдысы жетілген балалармен қарым-қатынас жасауына, олармен түрлі тақырыпта диалог құруына жағдай жасаңыз.
Егербаланыңқарым-қатынасжасаудапроблемаларыболса:
• баланыәрдайыматыменатаңыз;
• сабақтантысшараларөткізукезіндебалаларғаөздеріотырғысыкелетінорындарға (кілемде, диванда, т.б.) отыруғарұқсатетіңіз;
• балалардыңкомпьютергеқолжеткізуінқамтамасызетіңіз. Оларбалаларға бар назарынқажеттімәселегеаударып, кедергісізжұмысістеугемүмкіндікбереді;
Оқу – әлеуметтікүдеріс, сондықтаноқушыларбасқаоқушыларменөзарақарым-қатынасарқылы да, өзбеттерімен де дамиалады. Осығанбайланыстықазіргікездетоптықжәнежұппенжұмысістеугекөпкөңілбөлінеді. Сынып ұжымының мүшесі ретінде оқушыларға қойылатын негізгі талаптардың бірі: тыңдау, түсіну, сөйлеу және өз пікірін нақты және анық білдіру, дұрыс жауап беру, ұжымдық жұмыс пен ойын. Әлеуметтік тұрғыдан алғанда оқу басқалармен араласып, қарым-қатынас жасауда қиыншылық көретін оқушылар үшін проблема болып табылады. Қиыншылықтардың қатарына дислексия және диспраксия (қимылқозғалысыныңбұзылуы) сияқты тілдік және сөйлеу проблемалары да кіруі мүмкін. Сөйлеудегі кедергілерді жеңу ең басты мәселе болып табылады. Бұл оқушыларға оқу бағдарламасына қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Эмоциялық және физиологиялық қажеттіліктер
Жекелеген оқушыларда оқуда кедерг іболып табылатын психофизиологиялық ақаулықтар көп кездеседі. Сенсорлық проблемалар көру немесе есту қиыншылықтарын да қамтуы ықтимал, бірақ олар да уақытша болуы мүмкін. Физиологиялық қиындықтар физиологиялық, заталмасу, неврологиялық себептерден туындайды, олар сабақ өтетін сыныптарды лайықты түрде жабдықтауды талап етеді. Бірақ көптеген оқушылар одан да күрделі білім беру және әлеуметтік қиындықтарға қалып отыр. Кейбіроқушылар мультисенсорлық қиындық көрсе, кейбіреулері – физиологиялық қиындықта болады. Өте күрделі физиологиялық ауытқулары бар оқушылар үшін арнайы оқу және жабдықтар қажет.
Тапсырма: арнайыбілім беру қажеттіліктері (АБҚ) бар оқушылардыдиагностикалау
Сыныбыңыздағы оқушылар туралы ойланыңыз:
1. Қандай өзекті және әлеуеттік кедергілер бар?
2.Оқушыларкестедекелтірілген АБҚ санаттарының біреуіне болсын сәйкес келе ме? Оны қалайанықтадыңыз?
3. Сыныпта қандай қиындықтар кең тараған? Оны қалай анықтадыңыз?
4. Қандай проблеманы жеңу ең қиын соқты және неліктен?
5. Бұл қиындықтарды жеңу үшін не істейсіз?
6. Осы оқушыларға көмектесу үшін Сізге қандай көмек, қолдау қажет?
Танымдық қабілет және оқу
Мұғалім әрекеттері оқушыға:
● пәнді түсінуін дамытуға;
● ақпаратты есте сақтауға және толықтыруға (естесақтау);
● мәтінді оқудағы, жазудағы және ойлау қабілеттеріндегі қиындықтарды жеңуге мүмкіндік беруге тиісті.
Саналы түрде ұғынып оқу оқушылар орындауға тиісті әрекеттермен және олардың өзіндік білім алуын дамыту үшін біздің қолайлы жағдай жасауымызбен ғана шектелмейтіндігін түсіну керек.. [4, 25 бет]
Сіздер оқушыларға оқу жоспарын меңгеруге көмектесе алатын көптеген жолдар бар. Біз бірнеше стратегия ұсынамыз. Бірақ жекелеген оқушылардың қажеттіліктері, сіз жұмыс істейтін жағдайлар жеке оқушыларға оқуға көмектесетін бірқатар шығармашыл тәсілдерді меңзейді.
Қорыта келгенде оқушыларға кездесетін қиыншылықтарды жоя отырып, жадында қалтыра алу үшін...
- оқушылардың орындауындағы нұсқаулардың дыбыстық жазбаларын жасау үшін диктофонды пайдалану;
- есте сақтауға қажетті тірек сөздердің қысқаша жазбаларын тақтаға жазып қою.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде журналдар №5,7,8.
2.А.Қайырбекова. Оқыту әдістемесі «Қазақ тілі».
3.Ә.Исаева «Қазақ тілін оқытудың дидактикалық негіздері» 4.А.Қайырбекова, А.Кенжесариева «Қазақ тілін оқыту әдістемесі.»
Андатпа
Бұл баяндамада мұғалімнің оқыту кезіндегі қиындықтарды жеңу үшін қолданатын стратегиялар қазақ тілі сабақтарында заман талабына сай тиімді әрі орынды қолдану жолдарын тәжірибе жүзінде делелденгені сөз етіледі. Оны тәжірибе барысында қолданған нақты мысалдармен дәлелдейді.
Аннотация
В данной статье рассматриваетсякак предотвратить трудности в учебном процессе на уроках казахского языка. Использование стратегии позволяет развивать творческие способности учащихся. Главным преимуществом является - создать атмосферу и настроить детей на урок.