“ Балаларыгызны үзегезнең заманыгыздан башка заман өчен укытыгыз, чөнки алар сезнең заманыгыздан башка бер заманда яшәү өчен дөньяга килгәннәр ”
Ризаэддин Фәхреддин
1858-1936
“ Әдәби уку дәресләрендә инновацион технологияләр куллану аша башлангыч сыйныф укучыларында универсаль уку гамәлләре формалаштыру”
ГАБДУЛЛА ТУКАЙ
(1886-1913)
Габдулла Тукай 1886 елның 26 апрелендә Татарстанның Арча районы Кушлавыч авылында мулла гаиләсендә туа.
Әтисе - Мөхәммәтгариф
Әнисе -
Мәмдүдә
Габдуллага 6 ай булганда әтисе үлеп китә. Әнисе Сасна авылы мулласына кияүгә чыга. Бераз торганнан соң әнисе аны үзе янына алдыра.
3 яшендә әнисе үлә. Шул көннән ул кулдан-кулга йөри башлый. Башта ул Өчиле авылына бабасының ишле гаиләсенә килеп эләгә.
Тормыш авырлыгы үзенекен итә.
Артык тамак булып кергән малайны, ямщикка утыртып, Казанга озаталар. Габдулланы Яңа Татар бистәсендә яшәүче Мөхәммәтвәли абый белән Газизә апа гаиләсе уллыкка ала. Анда ул 2 ел яши. Үги әтисе һәм әнисе каты авырый башлагач аны яңадан Өчилегә кайтаралар.
Габдулланы Кырлай авылында яшәүче Сәгъди абый гаиләсе уллыкка ала. Кырлайда яшәгән вакытын шагыйрь иң бәхетле, иң күңелле чагы дип атый.
Монда ул “Мотыйгыя” мәдрәсәсендә һәм аның каршындагы рус классында укый.
Габдулланы Җаек (Уральск) шәһәрендә яшәүче туганнары үзләренә соратып ала.
1907 елның көзендә Габдулла Тукай Казанга кайта.
Шагыйрь рухланып иҗат итә.
Габдулла Тукай 1913 елның 15 апрелендә
үпкә авыруыннан вафат була.
ГАБДУЛЛА ТУКАЙ ЯШӘГӘН УРЫННАР
ГАБДУЛЛА ТУКАЙ ЯШӘГӘН УРЫННАР
Өчиле
Сасна
Кушлавыч
Яңа Татар бистәсе
Өчиле
Кырлай
Казан
Җаек
(Уральск)
Синквейн –
ул бирелгән темага иҗади фикер йөртеп төзелгән
мавыктыргыч һәм кызыклы 5 юллык шигырь.
Синквейн төзүнең үз кагыйдәләре бар:
1 нче юл. Теманы ачыклаучы сүз, исем.
2 нче юл. Темага туры килә торган ике сыйфат.
3 нче юл. Синквейн темасына хас булган өч фигыль.
4 нче юл. Теманың эчтәлеген ачучы фраза, җөмлә.
Ул укучының темага мөнәсәбәтен күрсәтергә тиеш. 5 нче юл. Укучының темага карата үз фикерен бер сүз
белән чагылдырган нәтиҗә. Резюме.
Исем (термин)
Сыйфат + сыйфат Фигыль + фигыль + фигыль Җөмлә (фраза)
Сүз (нәтиҗә)
Укытучы
Иҗади, ачык күңелле.
Укыта, тәрбияли, иҗат итә.
Планнары күп – вакыт аз.
Изге һөнәр
Габдулла Тукай
Бөек, моңлы Иҗат итә, яза, эшли Милләткә хезмәт итә.
Даһи шагыйрь
Синквейн
Сабый
Акыллы, сабыр
Укый, яза, тырыша
Эш беткәч уйнарга ярый
Тырыш укучы
Әкиятләр
Җырлар
бәйрәме
Балачак илендә
шигырьләр
Критик фикерләү технологиясе
буларак “кластер” алымы
Кластер - уку материалын график сызым
ярдәмендә системалаштыру алымы.
.
Универсаль алым, аны дәреснең һәр стадиясендә кулланырга мөмкин:
1 нче стадия: кызыксындыру
(белем - күнекмәләрне тәртипкә китерү)
2 нче стадия: аңлау, төшенү (яңалыкны теркәп кую)
3 нче стадия: рефлексия (фаразланган ялгыш раслауларны төзәтү)
тизәйткеч
мәкальләр
әкиятләр
җырлар
әйтемнәр
сынамышлар
“ Кластер” алымы
(кояш)
Халык авыз иҗаты
табышмаклар
эндәшләр
Критик фикерләүне үстерүче технологияләр
Сингапур структуралары
Информацион-коммуникатив технология
Шәхси УУГ
синквейн
кластер
идеяләр кәрзине
Клок Баддис
конерс
DVD мультфильм
презентация
аудиоязма
Регулятив УУГ
Коммуникатив УУГ
Танып -белү УУГ
рефлексия
мотивация
максат кую
төркемдә эшләү
алгоритм төзү
планлаштыру
бәяләү
әхлакый бәяләү
парларда килешеп эшләү
классификацияләү
информация эзләү
Яңа стандарт таләпләренә җавап бирүче дәрес
Яңа технологияләр
Универсаль уку гамәлләре
Уңышлар сезгә,
хөрмәтле коллегалар!